Η ελληνική "πόλις"

Το βιβλίο αυτό του μεγάλου ιστορικού της ελληνικής αρχαιότητας Gustave Glotz (1862-1935) αποτελεί ένα κλασικό έργο της νεότερης βιβλιογραφίας. Το θέμα του είναι το ελληνικό κράτος από τη γεωμετρική εποχή ως την αρχή της ελληνιστικής, κυρίως όμως κατά τους αρχαϊκούς και τους κλασικούς χρόνους. Ακριβέστερα, εξετάζει τις μορφές των ελληνιστικών κρατών (απλά, ομοσπονδιακά, ηγεμονικά), τα πολιτεύματά τους (παραδοσιακή βασιλεία, αριστοκρατία, τιμοκρατία, τυραννία, δημοκρατία), τους θεσμούς τους, τα προβλήματα που αντιμετώπισαν, τις λύσεις που βρήκαν. Ο συγγραφέας δίνει ιδιαίτερη προσοχή στο κοινωνικό υπόβαθρο, την ψυχολογία και την ιδεολογία ομάδων και ατόμων, την ανθρώπινη δράση, τη λειτουργία και τις αλλοιώσεις των θεσμών, τα πολιτικά προγράμματα, τις αμοιβαίες επιδράσεις όλων αυτών των παραγόντων και τις εμφανίσεις νέων δεδομένων, τις βαθμιαίες και τις επαναστατικές μεταβολές, τις προόδους και τις οπισθοδρομήσεις. Η Ελληνική «πόλις», γραμμένη με σαφήνεια και ζωντάνια, διεισδυτικότητα και μετριοπάθεια, παραμένει βιβλίο αναφοράς για τους ερευνητές και ταυτόχρονα διαβάζεται άνετα χωρίς να κουράζει.