Από το Σαραντάπορο στη Θεσσαλονίκη

Από την Εισαγωγή του βιβλίου

Το όνομα του Χασάν Ταχσίν πασά δεν είναι άγνωστο στους Έλληνες και ειδικά στους Θεσσαλονικείς. Οι περισσότεροι φιλίστορες αναγνωρίζουν τη σκυθρωπή αλλά συνάμα ήρεμη και σεβάσμια φυσιογνωμία του στο γνωστό πίνακα -και όχι φωτογραφία όπως μερικοί πιστεύουν- καθώς υπογράφει, άκραχτα μεσάνυχτα, το πρωτόκολλο παράδοσης της συμπρωτεύουσας. Παρευρίσκονται ένας ένστολος τούρκος αξιωματικός, στα δεξιά το Μεταξάς και ο Δούσμανης και πίσω, κουστουμαρισμένος και διοπτροφόρος μάλλον ο Εμίν, ο Γενικός Γραμματέας της Διοικήσεως. Ελάχιστοι, όμως, γνωρίζουν ότι τη σκηνή απεικόνισε ζωγραφικά ο ίδιος ο γιος του Πασά, ο Κενάν Μεσσαρέ μπεής, τότε λοχαγός του τουρκικού στρατού, ένας πραγματικά πολύγλωσσος ευπατρίδης αλλά και ταλαντούχος καλλιτέχνης, πρόσωπο σεβαστό στους παλαιούς Θεσσαλονικείς, που παρευρέθηκε και ο ίδιος στην υπογραφή. [...]