Ήθαν Φρομ

Μια νουβέλα με φόντο το γυμνό χειμωνιάτικο τοπίο της Νέας Αγγλίας στις αρχές του 20ού αιώνα. Με χαρακτηριστική λιτότητα και αμεσότητα, η συγγραφέας πλάθει μια τραγική ιστορία με θέμα την ανθρώπινη ανάγκη για αγάπη, στοργή και συντροφικότητα σ' έναν τόπο όπου δεν υπάρχει παρά κρύο κι ερημιά.


Πρόκειται για μια ιστορία της οποίας ο κεντρικός ήρωας, ο νεαρός Ήθαν Φρομ, ονειρεύεται ν' αποδράσει από το ασφυκτικό περιβάλλον του χωριού του. Η μοίρα όμως έχει άλλα σχέδια γι' αυτόν· έτσι, ο πρωταγωνιστής βρίσκεται παντρεμένος «από υποχρέωση» με την αρκετά μεγαλύτερή του Ζήνα, τη γυναίκα που φρόντιζε τη μητέρα του. Προοδευτικά, η φιλάσθενη -όπως θα αποδειχτεί- σύζυγος εξελίσσεται σε μια στενόχωρη, καταπιεστική, ανήμπορη ύπαρξη που επιβαρύνει την ήδη δεινή οικονομική κατάσταση του Ήθαν. Η ξαφνική παρουσία μιας βοηθού στο σπίτι -συγκεκριμένα της άπορης νεαρής εξαδέλφης της Ζήνα- αναπτερώνει το ηθικό το ήρωα, που μαζί της νιώθει τα δειλά σκιρτήματα του αληθινού έρωτα.


ΚΡΙΤΙΚΗ





Γραμμένο το 1911 από την Αμερικανίδα Εντιθ Γουάρτον, το «Ιθαν Φρομ» που πήρε τον τίτλο από τον κεντρικό χαρακτήρα της νουβέλας, σχολιάζει τη ζωή της υπαίθρου της Νέας Αγγλίας και απεικονίζει τη συναισθηματική συρρίκνωση και την πτώχευση των ονείρων ανθρώπων που καταδυναστεύονται από τη σκληρότητα της καθημερινότητας, καταγράφοντας με τα μελανότερα χρώματα την εγκατάλειψη των ονείρων και την καταναγκαστική παραμονή σε μια άχαρη ζωή. Ταυτόχρονα εστιάζεται στην τραγικά δύσκολη θέση του Ιθαν Φρομ, που είναι ανήμπορος να αλλάξει τη ζωή του και να βοηθήσει τη γυναίκα με την οποία ερωτευμένος, λόγω των περιορισμών που επιβάλλονται από την οικονομική του ανέχεια.

Ο Ιθαν καταδυναστεύεται από τη σύζυγό του Ζήνα, η οποία συνεχώς τον υπονομεύει, και ερωτεύεται μια νεαρότερη γυναίκα, τη Μάτι. Το αίσθημα υποχρέωσης και η συνείδηση των ευθυνών του δεν του επιτρέπουν να εγκαταλείψει τη Ζήνα. Οι δυο ερωτευμένοι αποπειρώνται να αυτοκτονήσουν μια και δεν μπορούν να ζήσουν μαζί, αλλά αποτυγχάνουν. Ο Ιθαν απομένει με δυο γυναίκες να συντηρεί, ανήμπορες και οι δυο. Η Γουόρτον στην εισαγωγή της τονίζει πως ο άντρας αφηγητής της ιστορίας έχει κατασκευάσει τη δική του εκδοχή, βάζοντας τον Ιθαν στη θέση του καταπιεσμένου, ενώ ταυτόχρονα σχολιάζει τους τρόπους που η πατριαρχική οικογένεια επιβάλλει τις κοινωνικές και οικονομικές ανταλλαγές ανάμεσα στα δυο φύλα.

Η δομή του έργου παρουσιάζει ενδιαφέρον γιατί, καθώς και η ίδια ισχυρίζεται, βασίζεται στο «Γκραντ Μπρετέκ» του Μπαλζάκ



ΑΡΓΥΡΩ ΜΑΝΤΟΓΛΟΥ

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 22/06/2001