Κολύμβηση

Για να διεξαχθεί αποτελεσματικά οποιαδήποτε αθλητική δραστηριότητα, θα πρέπει να είναι γνωστή η τεχνική του εκάστοτε αθλήματος. Η «αποτελεσματική» τεχνική δεν είναι μια αφηρημένη και γενική έννοια, αλλά είναι ο τρόπος διεξαγωγής των κινήσεων, έτσι ώστε οι δυνάμεις που ασκούνται, π.χ. για την προώθηση του σώματος, να ασκούνται με τον αποτελεσματικότερο δυνατό τρόπο και τη λιγότερη δυνατή δαπάνη ενέργειας.

Στην κολύμβηση, καθώς το νερό, λόγω της μεγαλύτερης πυκνότητάς του σε σχέση με τον αέρα, "μεγιστοποιεί" τα "λάθη" και τις αντιστάσεις, που παρεμποδίζουν τις κινήσεις και την προώθηση των κολυμβητών, η "σωστή" τεχνική αποτελεί πολύ πιο καθοριστικό παράγοντα για την επίτευξη υψηλών επιδόσεων και την αποφυγή τραυματισμών, σε σύγκριση με όλα τα υπόλοιπα αθλήματα.

Παρόλο που κάθε κολυμβητής έχει τις ατομικές του ιδιαιτερότητες και κατά συνέπεια δεν υπάρχει "μια τέλεια" τεχνική για όλους, υπάρχουν κάποιοι "κανόνες" και "κριτήρια" για τη "σωστή" και "αποτελεσματική" τεχνική των κολυμβητών στυλ.

Αυτό ακριβώς είναι το αντικείμενο του παρόντος βιβλίου, όπου γίνεται μια προσπάθεια παρουσίασης και ανάλυσης της τεχνικής των τεσσάρων κολυμβητικών στυλ (ελεύθερο, ύπτιο, πεταλούδα, πρόσθιο) και των αντίστοιχων στροφών και εκκινήσεων, δίνοντας έμφαση στην «εικόνα», μέσα από πολλά σχήματα, και στην κατανόηση της "φύσης" των δυνάμεων αντίστασης και των προωθητικών δυνάμεων, που αναπτύσσονται κατά τη μετακίνηση μέσα στο νερό.

Στην καθημερινή προσπάθεια "τελειοποίησης" της τεχνικής είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι κολυμβητές να "οπτικοποιήσουν" τις κινήσεις τους και να αποκτήσουν την "αίσθηση" του νερού. Κατανοώντας τις ιδιότητες του νερού μπορούν να τις εκμεταλλευτούν στο μέγιστο δυνατό βαθμό, επιτυγχάνοντας όχι μόνο καλύτερες αγωνιστικές επιδόσεις, αλλά αποτρέποντας ταυτόχρονα πιθανούς τραυματισμούς, λόγω κακής τεχνικής.

Γούργουλης Βασίλειος
Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. - Σ.Ε.Φ.Α.Α - Δ.Π.Θ.

Περιεχόμενα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο

ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗ
1.1. Πυκνότητα σώματος και δύναμη άνωσης 2
1.2. Δυνάμεις αντίστασης 11
1.2.1. Αντίσταση τριβής 17
1.2.2. Μετωπική Αντίσταση 19
1.2.3. Αντίσταση κυμάτων 25
1.3. Σύνοψη – πρακτικά συμπεράσματα σχετικά με τις δυνάμεις αντίστασης 28

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2o

ΠΡΟΩΘΗΤΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗ
2.1. Πότε είναι αποτελεσματική η εφαρμογή των προωθητικών δυνάμεων; 30
2.2. Μορφές προωθητικών δυνάμεων 36
2.3. Δύναμη έλξης 41
2.4. Δύναμη ανύψωσης 45
2.5. Προσανατολισμός του χεριού – Γωνία επίθεσης και γωνία καθοδήγησης του χεριού – Υδροδυναμικοί συντελεστές 49
2.5.1. Γωνία επίθεσης του χεριού 51
2.5.2. Γωνία καθοδήγησης του χεριού 53
2.5.3. Υδροδυναμικοί συντελεστές έλξης και ανύψωσης του χεριού 54
2.6. Ερμηνείες ανάπτυξης των προωθητικών δυνάμεων 68
2.6.1. Η λανθασμένη εφαρμογή της αρχής του Bernoulli 68
2.6.2. Η εφαρμογή των νόμων του Νεύτωνα 74
2.6.3. Διαδικασία ανάπτυξης προωθητικών δυνάμεων 77
2.7. Συμμετοχή άκρου χεριού και πήχη στην ανάπτυξη προωθητικών δυνάμεων 85
2.8. Πρότυπο έλξης του χεριού για αποτελεσματική εφαρμογή των προωθητικών δυνάμεων 87
2.9. Σύνοψη – πρακτικά συμπεράσματα σχετικά με τις δυνάμεις προώθησης 100

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο

ΕΞΟΙΚΕΙΩΣΗ ΜΕ ΤΟ ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ
3.1. Πριν την εκμάθηση των κολυμβητικών στυλ 106
3.1.1. Βασικές ασκήσεις εξοικείωσης με το νερό 107
3.1.2. Ανάπτυξη βασικών δεξιοτήτων 109
3.1.2.1. Αναπνοή 109
3.1.2.2. Κατάδυση 110
3.1.2.3. Επίπλευση – γλίστρημα (προώθηση) 112
3.1.2.4. «Βουτιά» 114

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ
4.1. Κανονισμοί – αδρή περιγραφή του ελεύθερου 118
4.2. Φάσεις της χεριάς στο ελεύθερο 120
4.2.1. «Είσοδος & πιάσιμο» 123
4.2.2. «Έλξη» 129
4.2.3. «Ώθηση» 135
4.2.4. «Επαναφορά» 141
4.3. Πρότυπο έλξης του χεριού στο ελεύθερο 147
4.4. Κίνηση ποδιών στο ελεύθερο 150
4.5. Συγχρονισμός μεταξύ των χεριών στο ελεύθερο 157
4.6. Κρίσιμα σημεία της τεχνικής του ελεύθερου 163
4.6.1. Είσοδος χεριού στο νερό 163
4.6.2. Θέση κεφα
λιού 165
4.6.3. «Ψηλά» αγκώνας 167
4.6.4. Τελείωμα χεριάς 169
4.6.4. Ρολάρισμα 171
4.7. Συνοπτική παρουσίαση κρίσιμων σημείων στο ελεύθερο 173
4.8. Συνοπτική παρουσίαση σφαλμάτων στο ελεύθερο 175
4.9. Μεθοδικές σειρές ασκήσεων για τη διδασκαλία του ελεύθερου 176

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ο

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΤΟΥ ΥΠΤΙΟΥ
5.1. Κανονισμοί – αδρή περιγραφή του ύπτιου 182
5.2. Φάσεις της χεριάς στο ύπτιο 184
5.2.1. «Είσοδος & πιάσιμο» 187
5.2.2. «Έλξη» 191
5.2.3. «Ώθηση» 195
5.2.3.1. «Τρίτη προωθητική φάση» 201
5.2.4. «Επαναφορά» 209
5.3. Πρότυπο έλξης του χεριού στο ύπτιο 215
5.4. Κίνηση ποδιών στο ύπτιο 221
5.5. Συγχρονισμός μεταξύ των χεριών στο ύπτιο 225
5.6. Κρίσιμα σημεία της τεχνικής του ύπτιου 227
5.6.1. Αναπνοή 227
5.6.2. Θέση σώματος 229
5.6.3. Ρολάρισμα 231
5.6.4. Αντιπαραβολή της τεχνικής υπτίου με δύο και με τρεις προωθητικές φάσεις 233
5.7. Συνοπτική παρουσίαση κρίσιμων σημείων στο ύπτιο 237
5.8. Συνοπτική παρουσίαση σφαλμάτων στο ύπτιο 241
5.9. Μεθοδικές σειρές ασκήσεων για τη διδασκαλία του ύπτιου 242

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6ο

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΤΗΣ ΠΕΤΑΛΟΥΔΑΣ
6.1. Κανονισμοί – αδρή περιγραφή της πεταλούδας 246
6.2. Φάσεις της χεριάς και κίνηση των ποδιών στην πεταλούδα 248
6.2.1. «Είσοδος & πιάσιμο» – «1ος δελφινισμός» 253
6.2.2. «Έλξη» 257
6.2.3. «Ώθηση» – «2ος δελφινισμός» 261
6.2.4. «Επαναφορά» 265
6.3. Πρότυπο έλξης των χεριών στην πεταλούδα 271
6.4. Κίνηση ποδιών – «δελφινισμός» 274
6.5. Κρίσιμα σημεία στην πεταλούδα 277
6.5.1. Συγχρονισμός χεριών – ποδιών 277
6.5.2. Συγχρονισμός χεριών – κεφαλιού 278
6.6. Συνοπτική παρουσίαση κρίσιμων σημείων στην πεταλούδα 279
6.7. Συνοπτική παρουσίαση σφαλμάτων στην πεταλούδα 281
6.8. Μεθοδικές σειρές ασκήσεων για τη διδασκαλία της πεταλούδας 282

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7ο

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΘΙΟΥ
7.1. Κανονισμοί – αδρή περιγραφή του προσθίου 288
7.2. Φάσεις της χεριάς και της ποδιάς στο πρόσθιο 290
7.2.1. «Έξω σάρωση» χεριών – «γλίστρημα» ποδιών 297
7.2.2. «Μέσα σάρωση» χεριών – «γλίστρημα» ποδιών 301
7.2.3. «Επαναφορά» χεριών – «επαναφορά» ποδιών 305
7.2.4. «Γλίστρημα» χεριών – «σάρωση» ποδιών 315
7.2.5. «Γλίστρημα» χεριών – «ανύψωση & γλίστρημα» ποδιών 323
7.3. Πρότυπο έλξης των χεριών στο πρόσθιο 325
7.4. Κίνηση ποδιών – «μαστιγωτή» ποδιά 329
7.5. Σύγκριση παλιάς και νέας τεχνικής στο πρόσθιο 331
7.6. Συγχρονισμός χεριών – ποδιών 335
7.7. Κρίσιμα σημεία της τεχνικής του προσθίου 338
7.7.1. Κίνηση χεριών – Εισπνοή 338
7.7.2. Μετάβαση από την «μέσα σάρωση» στην «επαναφορά» των χεριών 339
7.7.3. Ταυτόχρονη «επαναφορά» χεριών και ποδιών 340
7.7.4. «Άνοιγμα» των γονάτων στο «πλάτος» των ισχίων 341
7.7.5. Όταν τα πόδια τεντώνουν προς τα πίσω, τα χέρια είναι ήδη τεντωμένα 342
7.8. «Δελφινισμός» -«μεγάλη χεριά» – «μεγάλη ποδιά» προσθίου 343
7.8.1. «Δελφινισμός» μετά την εκκίνηση και τη στροφή 345
7.8.2. «Μεγάλη χεριά» μετά την εκκίνηση και τη στροφή 347
7.8.3. Επαναφορά χεριών και ποδιών πριν τη «μεγάλη ποδιά» μετά την εκκίνηση και τη στροφή 349
7.8.4. «Μεγάλη ποδιά» μετά την εκκίνηση και τη στροφή 351
7.9. Συνοπτική παρουσίαση κρίσιμων σημείων στο πρόσθιο 353
7.10. Συνοπτική παρουσίαση σφαλμάτων στο πρόσθιο 355
7.11. Μεθοδικές σειρές ασκήσεων για τη διδασκαλία του πρόσθιου 356

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8ο

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΤΩΝ ΕΚΚΙΝΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΣΤΡΟΦΩΝ
8.1. Εκκινήσεις 362
8.1.1. Εκκίνηση ελευθέρου, προσθίου, πεταλούδας και μικτής ατομικής 365
8.1.1.1. Συνοπτική παρουσίαση κρίσιμων σημείων της εκκίνησης ελευθέρου, προσθίου, πεταλούδας και μικτής ατομικής 381
8.1.1.2. Συνοπτική παρουσίαση σφαλμάτων στην εκκίνηση ελευθέρου, προσθίου, πεταλούδας και μικτής ατομικής 383
8.1.1.3. Μεθοδικές σειρές ασκήσεων για τη διδασκαλία της εκκίνησης ελευθέρου, προσθίου, πεταλούδας και μικτής ατομικής 384
8.1.2. Εκκίνηση υπτίου και μικτής ομαδικής 387
8.1.2.1. Συνοπτική παρουσίαση κρίσιμων σημείων της εκκίνησης υπτίου και μικτής ομαδικής 405
8.1.2.2. Συνοπτική παρουσίαση σφαλμάτων στην εκκίνηση υπτίου και μικτής ομαδικής 407
8.1.2.3. Μεθοδικές σειρές ασκήσεων για τη διδασκαλία της εκκίνησης υπτίου και μικτής ομαδικής 408
8.2. Στροφές 409
8.2.1. Στροφή προσθίου, στροφή πεταλούδας και «ανοικτή» στροφή ελευθέρου 409
8.2.1.1. Συνοπτική παρουσίαση κρίσιμων σημείων της στροφής προσθίου, πεταλούδας και «ανοικτής» στροφής ελευθέρου 431
8.2.1.2. Συνοπτική παρουσίαση σφαλμάτων στη στροφή προσθίου, πεταλούδας και «ανοικτή» στροφή ελευθέρου 433
8.2.1.3. Μεθοδικές σειρές ασκήσεων για τη διδασκαλία της στροφής προσθίου, πεταλούδας και «ανοικτής» στροφής ελευθέρου 434
8.2.2. Στροφή ελευθέρου («τούμπα») 435
8.2.2.1. Συνοπτική παρουσίαση κρίσιμων σημείων της στροφής ελευθέρου 457
8.2.2.2. Συνοπτική παρουσίαση σφαλμάτων στη στροφή ελευθέρου 459
8.2.2.3. Μεθοδικές σειρές ασκήσεων για τη διδασκαλία της στροφής ελευθέρου 460
8.2.3. Στροφή υπτίου 461
8.2.3.1. Συνοπτική παρουσίαση κρίσιμων σημείων της στροφής υπτίου 485
8.2.3.2. Συνοπτική παρουσίαση σφαλμάτων στη στροφή υπτίου 487
8.2.3.3. Μεθοδικές σειρές ασκήσεων για τη διδασκαλία της στροφής υπτίου 488
8.2.4. Στροφές μικτής ατομικής 489
8.2.4.1. Στροφή από πεταλούδα σε ύπτιο στη μικτή ατομική 491
8.2.4.1.1. Συνοπτική παρουσίαση κρίσιμων σημείων της στροφής από πεταλούδα σε ύπτιο στη μικτή ατομική 511
8.2.4.1.2. Συνοπτική παρουσίαση σφαλμάτων στη στροφή από πεταλούδα σε ύπτιο στη μικτή ατομική 513
8.2.4.1.3. Μεθοδικές σειρές ασκήσεων για τη διδασκαλία της στροφής από πεταλούδα σε ύπτιο στη μικτή ατομική 514
8.2.4.2. Στροφή από ύπτιο σε πρόσθιο στη μικτή ατομική 515
8.2.4.2.1. Συνοπτική παρουσίαση κρίσιμων σημείων της στροφής από ύπτιο σε πρόσθιο στη μικτή ατομική 537
8.2.4.2.2. Συνοπτική παρουσίαση σφαλμάτων στη στροφή από ύπτιο σε πρόσθιο στη μικτή ατομική 539
8.2.4.2.3. Μεθοδικές σειρές ασκήσεων για τη διδασκαλία της στροφής από ύπτιο σε πρόσθιο στη μικτή ατομική 540
8.2.4.3. Στροφή από πρόσθιο σε ελεύθερο στη μικτή ατομική 541

ΕΠΙΛΟΓΟΣ – ΣΥΝΟΨΗ 544

ΒΙΒΙΛΟΓΡΑΦΙΑ 548