Bullshit jobs: μια θεωρία

"Θα μου άρεσε αυτό το βιβλίο να γίνει ένα βέλος που στοχεύει στην καρδιά του πολιτισμού μας. Κάτι δεν πάει καθόλου καλά με αυτό που έχουμε φτιάξει οι ίδιοι. Έχουμε γίνει ένας πολιτισμός που βασίζεται στην εργασία - ούτε καν στην "παραγωγική εργασία", μα στην εργασία ως αυτοσκοπό και με αυτοτελή σημασία. Έχουμε καταλήξει να πιστεύουμε ότι οι άνδρες και οι γυναίκες που δεν εργάζονται περισσότερο απ' όσο οι ίδιοι επιθυμούν σε θέσεις που δεν τους αρέσουν ιδιαίτερα είναι άνθρωποι κακοί, άνθρωποι που δεν αξίζουν την αγάπη, τη φροντίδα ή την υποστήριξη από την κοινότητά τους. Είναι σαν να συναινούμε συλλογικά στην ίδια την υποδούλωσή μας. Η βασική πολιτική αντίδραση στη συνειδητοποίηση ότι ασχολούμαστε τον μισό μας χρόνο με εντελώς ασήμαντες ή ακόμα και αντιπαραγωγικές δραστηριότητες -συχνά υπό τις εντολές ενός ατόμου που αντιπαθούμε- είναι να δυσανασχετούμε με μνησικακία στη σκέψη ότι υπάρχουν κάποιοι άλλοι εκεί έξω που δεν έχουν πέσει στην ίδια παγίδα. Κατά συνέπεια, το μίσος, η μνησικακία και η καχυποψία έχουν γίνει η συγκολλητική ουσία της κοινωνίας. Πρόκειται για μια καταστροφική κατάσταση. Εύχομαι να τελειώσει κάποτε". (David Graeber)

Τον Αύγουστο του 2013, ο David Graeber δημοσίευσε ένα προκλητικό άρθρο με τίτλο "Για το φαινόμενο των φουμαροδουλειών" ως ένα είδος πειράματος. Το άρθρο διαδόθηκε πολύ γρήγορα ανά τον κόσμο και προκάλεσε σειρά έντονων αντιπαραθέσεων και συζητήσεων, δίνοντας το έναυσμα για τη διενέργεια επίσημων στατιστικών ερευνών, ενώ συστημικά έντυπα παγκόσμιας κυκλοφορίας έσπευσαν να διαψεύσουν το φαινόμενο. Πολύ γρήγορα, άνθρωποι απ' όλο τον κόσμο άρχισαν να στέλνουν μηνύματα στον συγγραφέα, αναγνωρίζοντας τον εαυτό τους στο κείμενό του: άνθρωποι εγκλωβισμένοι σε αυτές τις άχρηστες, ανούσιες και βλαπτικές, πλην όμως καλοπληρωμένες δουλειές, μόνο και μόνο επειδή έπρεπε να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους. Την ίδια στιγμή, οι δουλειές που είναι σημαντικές για τη συνοχή της κοινωνίας και προσφέρουν σε αυτή πληρώνονται όλο και λιγότερο.
Με αφορμή αυτό το πρωτογενές υλικό, ο David Graeber διερωτάται για την εξέλιξη της κοινωνίας μας και εμβαθύνει την ανάλυσή του για την εξέλιξη του καπιταλισμού στην παρούσα φάση του, τη φάση του μανατζερικού φεουδαρχισμού, όπως τη χαρακτηρίζει ο ίδιος.