Διάλογος για τις κοινωνικές εξεγέρσεις

Ψάχνουμε έναν τρόπο να πορευτούμε. Τα πράγματα δεν είναι όπως πριν. Πριν, ήμασταν σίγουροι ότι είχαμε βρει το δρόμο. Φυσικά και έχουμε ακόμη τις απόψεις μας, έχουμε διαφορετικές απόψεις. Αλλά οι μέρες όπου εμείς οι κομμουνιστές (αν είμαστε κομμουνιστές) ζούσαμε σε ένα σίγουρο κόσμο βεβαιοτήτων έχουν περάσει ανεπιστρεπτί.

Δεν είναι ότι δεν είμαστε σίγουροι για το τι απορρίπτουμε. Αυτό είναι ξεκάθαρο. Απορρίπτουμε τον καπιταλισμό, ένα σύστημα πιο χυδαίο και καταστρεπτικό από ποτέ. Το Όχι μας είναι μια βεβαιότητα. Όχι στον καπιταλισμό: πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να βγούμε από αυτό το σύστημα κοινωνικής οργάνωσης πριν καταστρέψει ολόκληρη την ανθρωπότητα.

Οι βεβαιότητές μας εξαφανίζονται όταν σκεφτόμαστε πώς να πορευτούμε. Πώς να σπάσουμε τον καπιταλισμό; Είναι απαραίτητο να κατακτήσουμε τον έλεγχο του κράτους; Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την ένοπλη βία; Μπορούμε ακόμη να σκεφτόμαστε το προλεταριάτο ως επαναστατικό αντικείμενο, και τι σημαίνει αυτό; Αγωνιζόμαστε για τον κομμουνισμό ή τη δημοκρατία, ή μήπως είναι ένα και το αυτό; Σκεφτόμαστε την επανάσταση ως ένα μεγάλο γεγονός που θα συμβεί στο μέλλον ή θεωρούμε ότι συγκροτείται από εκατομμύρια ρήξεις που ήδη συμβαίνουν στα διάκενα, που ήδη θέτουν τη βάση για μια πολύ διαφορετική κοινωνία; Οι εξεγέρσεις που συμβαίνουν αυτόν τον καιρό είναι υπέροχες, αλλά δεν αρκούν: πώς να πορευτούμε από δω και πέρα; Μήπως θα έπρεπε να προσπαθήσουμε να παγιώσουμε τις εξεγέρσεις του περσινού έτους σε κάποιου είδους θεσμική μορφή, ή μήπως είναι καλύτερα να σκεφτούμε αντι-θεσμικά; Τα παλιά, αυστηρά όρια μεταξύ κομμουνιστών, αναρχικών και σοσιαλδημοκρατών δεν έχουν πλέον και πολύ νόημα, αλλά οι παλιές ερωτήσεις ακόμη υφίστανται· μάλιστα, είναι ακόμη περισσότερες.

Γράφω αυτές τις σειρές στις 15 Μαΐου του 2012, την πρώτη επέτειο του κινήματος 15Μ στην Ισπανία. Και τις γράφω για να δημοσιευθούν στην Ελλάδα, σε μια χώρα που, αυτή τη στιγμή, βράζει μες στην αβεβαιότητα. Καθώς γράφω, οι τελευταίες προσπάθειες για σχηματισμό κυβέρνησης έχουν ναυαγήσει και είναι πλέον προφανές ότι θα υπάρξει και νέος γύρος εκλογών. Το τι θα φέρουν αυτές είναι πολύ αβέβαιο αλλά, πάνω απ' όλα, δεν είναι ξεκάθαρο τι ακριβώς μπορούν να πετύχουν οι εκλογές ή η εκλογική πολιτική σε μια περίοδο όπου η κυριαρχία του χρήματος έχει φανερωθεί σε όλη της την αλαζονεία. Μήπως οι εκλογές, υπό αυτές τις συνθήκες, είναι μια απλή κοροϊδία; Μήπως το μόνο που διακυβεύεται είναι πώς θα επιβάλει την κυριαρχία του το χρήμα (δηλαδή το κεφάλαιο): μέσα από τη θεσμική μορφή της λιτότητας που έχει επιβάλει η Ευρωπαϊκή Ένωση ή μέσα από την πιο δραματική μορφή της εγκατάλειψης της Ελλάδας, όπως έχουν εγκαταλειφθεί στην πράξη πολλά άλλα μέρη του κόσμου; Μπορούμε να σπάσουμε την ισχύ του χρήματος μέσα από τις εκλογές; Και, αν όχι, τότε πώς; Χτίζοντας άλλες μορφές κοινωνικοποίησης που να μην επικεντρώνονται στο χρήμα και στην ανταλλαγή εμπορευμάτων, αλλά έχουμε την ικανότητα να κάνουμε κάτι τέτοιο αυτήν τη στιγμή; Και, αν όχι, πώς να ωθήσουμε την κατάσταση προς αυτήν την κατεύθυνση; Πώς να αναπτύξουμε τις υποτυπώδεις μορφές του κομμουνισμού που ήδη υπάρχουν; Πώς να φτάσουμε στην κοινοτικοποίηση; [...]