Η παγίδα των Αηδονιών

Σε ένα απομακρυσμένο χωριό, κάπου στα βουνά, ζει ένα ξεχωριστό αγόρι. Μεγαλωμένος ανάμεσα στους Αφανείς, ο Τακέο είναι εξοικειωμένος μονάχα με την ήρεμη και ειρηνική ζωή. Διαθέτει όμως τα υπερφυσικά χαρίσματα και τις ικανότητες της Φυλής. Όταν ο μυστηριώδης άρχοντας Οτόρι Σιγκέρου του σώζει τη ζωή, ο Τακέο ξεκινάει ένα ταξίδι που θα τον οδηγήσει στο ίδιο του το πεπρωμένο. Πρόκειται για ένα ταξίδι εκδίκησης και εξαπάτησης, τιμής και αφοσίωσης, ομορφιάς και μαγείας, αλλά, πάνω απ' όλα, για ένα ταξίδι πλημμυρισμένο από το συντριπτικό πάθος της αγάπης.





ΚΡΙΤΙΚΗ



Το πολυσυζητημένο μυθιστόρημα της Λίαν Χερν αποτελεί το πρώτο μέρος της Τριλογίας Οι Μύθοι των Οτόρι· έχει μεταφραστεί σε 22 γλώσσες και είναι σχεδόν έτοιμο να μεταφερθεί στη μεγάλη οθόνη. H αξία του στηρίζεται σε τρεις βασικές αρετές που το καθιστούν ευανάγνωστο και καθ' όλα συναρπαστικό: αμεσότητα, πειστικότητα, οικονομία. Οι λιτές και απέριττες περιγραφές παραπέμπουν στο φυσικό τοπίο της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου. Οι αυθεντικά δοσμένοι χαρακτήρες και η σύνθετη πλοκή απηχούν τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα μιας υπαρκτής ιστορικής περιόδου, της φεουδαρχικής: οι σκληροί κώδικες του κόσμου των φατριών, οι αιματηρές συγκρούσεις για την εξουσία, οι αλλεπάλληλες δολοπλοκίες, οι προσχεδιασμένοι γάμοι, οι αυστηρές καστροπόλεις με τις πολεμίστρες, οι πέτρινες γέφυρες με τις αψίδες, τα φιδίσια χαλύβδινα σπαθιά που παίρνουν αλλά και σώζουν ζωές, οι πληρωμένοι δολοφόνοι, οι κώδικες τιμής και χρέους, οι απόκρυφες τέχνες και οι υπερφυσικές ιδιότητες, οι φωνές των νεκρών που ζητούν εκδίκηση. Και όλα αυτά τόσο εύστοχα και πειστικά συνυφασμένα που θα μπορούσαν να εκληφθούν ότι βασίζονται σε ιστορικά γεγονότα.



Ιαπωνικός διάκοσμος



H Παγίδα των Αηδονιών δεν είναι ωστόσο ιστορικό μυθιστόρημα. Το αντίθετο μάλιστα. H ίδια η συγγραφέας, στον πρόλογό της, δηλώνει ρητά ότι το έργο «είναι επινόημα της φαντασίας της», κατατάσσοντάς το από μόνη της στο είδος του φαντασιακού μυθιστορήματος.

Τι γνωρίζουμε όμως για τη συγγραφέα, που ως άλλη Τζόαν Ρόουλινγκ, φέρνει τον κόσμο των εκδόσεων άνω - κάτω; Στα δελτία Τύπου των εκδόσεων Πατάκη, αλλά και στην ηλεκτρονική σελίδα του MacMillan αναφέρεται ότι το όνομα Λίαν Χερν είναι «ψευδώνυμο που επέλεξε διάσημη συγγραφέας με σπουδές στην Οξφόρδη». Με ένα εξώφυλλο που παραπέμπει στην κουλτούρα των σαμουράι, με ένα έξοχα φιλοτεχνημένο οπισθόφυλλο που θυμίζει ιαπωνικό διάκοσμο και με ένα τέτοιο φανταχτερό επώνυμο αναρωτιέται κανείς αν άραγε η συγγραφέας είναι μακρινή απόγονος του Λαφκάντιο Χερν, του ελληνοαμερικανού δημοσιογράφου από τη Λευκάδα που έζησε στην Ιαπωνία τον 19ο αιώνα και κατάφερε να περάσει μέσα από το συγγραφικό του έργο τον ιαπωνικό πολιτισμό στη Δύση. Τι κρίμα, ωστόσο! Καμία σχέση με τον Λαφκάντιο. Διότι μετά τη διεθνή απήχηση του βιβλίου, την τεράστια εμπορική του επιτυχία και τα πλούσια κέρδη από την πώληση των πνευματικών δικαιωμάτων στα Universal Studios το αίνιγμα λύθηκε. Πίσω λοιπόν από το Λίαν Χερν βρίσκεται η Βρετανοαυστραλή συγγραφέας παιδικών βιβλίων Γκίλιαν Ρούμπινσταϊν.



Δάπεδα που κελαηδούν



Ο εντυπωσιακός τίτλος του βιβλίου της, τουλάχιστον στην πρωτότυπη έκδοσή του (Across the Nightingale Floor), παραπέμπει στα περίφημα ουγκουισουμπάρι, τα πανάκριβα ξύλινα δάπεδα της φεουδαρχικής Ιαπωνίας που το τρίξιμό τους ηχούσε σαν κελάηδισμα αηδονιών. Ακόμη και σήμερα στο κάστρο Νίτζο του Κιότο, οι τουρίστες μπορούν να περπατήσουν στο δάπεδο των αηδονιών, ένα λαμπερό ξύλινο δάπεδο ειδικά κατασκευασμένο για να τρίζει όσο ελαφρά κι αν το πατά κανείς. Πολλοί Ιάπωνες πιστεύουν ότι αυτά τα δάπεδα κάποτε χρησίμευαν ως παγίδες (εξ ου και ο ελληνικός τίτλος του βιβλίου) για να προστατεύουν τους άρχοντες από δολοφονικές απόπειρες εναντίον τους. H συγγραφέας τοποθετεί αυτό το θρυλικό σύστημα συναγερμού στο επίκεντρο του μυθιστορήματός της και με απόλυτη πειστικότητα πλέκει τις ίντριγκες και τα γεγονότα που πλαισιώνουν τους ήρωές της.

Κεντρικός ήρωας είναι ο δεκαεξάχρονος Τακέο, μοναδικός επιζών της σφαγής των Αφανών από τον αιμοσταγή Ιίντα Σανταμού, άρχοντα της φατρίας των Τοχάν. Ο Τακέο, ο οποίος κινδυνεύει να σφαγεί κι αυτός από τον Ιίντα, σώζεται την τελευταία στιγμή από τον άρχοντα Οτόρι, αντίπαλο των Τοχάν, που τον υιοθετεί και αναλαμβάνει την εκπαίδευσή του. Ο νεαρός Τακέο σύντομα αντιλαμβάνεται ότι διαθέτει υπερφυσικές δυνάμεις, ότι μπορεί να γίνεται αόρατος, να χωρίζεται στα δύο και να αφήνει τον δεύτερο εαυτό του πίσω. Τις δυνάμεις του φαίνεται να γνωρίζει και ο θετός του πατέρας που τον προορίζει να πατήσει στο δάπεδο των αηδονιών του μεγάλου εχθρού του Ιίντα και να πάρει εκδίκηση.

H αφήγηση παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς εναλλάσσεται από το πρώτο στο τρίτο πρόσωπο. Πρόκειται για μια τεχνική που χρησιμοποιεί η συγγραφέας για να παρουσιάσει όλες τις όψεις των γεγονότων, αλλά και να βάλει τάξη στο χάος που θα μπορούσε να επικρατήσει από την πληθώρα των ονομάτων και των τοπωνυμίων. H Παγίδα των Αηδονιών δεν φθάνει το μεγαλείο των έργων του Φίλιπ Πούλμαν ούτε φέρει δείγματα επικού έργου, τύπου Τόλκιεν, όπως διαφημίζεται από τους εκδοτικούς οίκους ανά τον κόσμο. Είναι ωστόσο ένα πολύ ωραίο μυθιστόρημα ικανό να συνεπάρει και να καθηλώσει. Το προτείνουμε ανεπιφύλακτα τόσο σε ενηλίκους όσο και σε νεαρούς αναγνώστες από 12 ετών και άνω.



Γεωργία Γαλανοπούλου (συγγραφέας βιβλίων για παιδιά)

ΤΟ ΒΗΜΑ, 30-11-2003