Η εξωτερική πολιτική τον 21ο αιώνα

Η εξωτερική πολιτική αφορά το πώς αλληλεπιδρούν διαφορετικές κοινωνίες, άλλοτε ανταγωνιζόμενες μεταξύ τους και άλλοτε επιτυγχάνοντας να αναπτύξουν μια συνεργασία σε τακτική βάση. Καλείται να διαχειριστεί τη συνεχή διελκυστίνδα μεταξύ, αφενός, του κράτους, που επιδιώκει να διατηρήσει την ανεξαρτησία του και την αυτοτέλεια της δράσης του και να προωθήσει τα συμφέροντά του, και, αφετέρου, του άμεσου και ευρύτερου εξωτερικού του περιβάλλοντος, που θέτει διαρκώς όρια στη δράση του κράτους.

Το βιβλίο του Κρίστοφερ Χιλ πραγματεύεται το θέμα σε όλες τις δυνατές πτυχές του, επιχειρώντας να καλύψει ευρύτατο ιστορικό και γεωγραφικό φάσμα εμπειρικού υλικού, καθώς και το εκτεταμένο θεωρητικό corpus το οποίο έχει παραγάγει η Ανάλυση της Εξωτερικής Πολιτικής και γενικότερα η επιστήμη των Διεθνών Σχέσεων. Πρόθεσή του είναι να βοηθήσει τον σημερινό αναγνώστη, για τον οποίο φαντάζει ίσως μακρινός όχι μόνο ο Ψυχρός Πόλεμος αλλά και η περίφημη «νέα τάξη πραγμάτων» της δεκαετίας του 1990, να εμβαθύνει στα ζητήματα και να αντιληφθεί την πολυμορφία του διεθνούς συστήματος και τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα πολλών σύγχρονων κοινωνιών, με συχνές αναφορές ακόμη και σε τρέχοντα πολιτικά διλήμματα, όπως το ζήτημα της Ουκρανίας, ο εμφύλιος στη Συρία, η διεθνής τρομοκρατία και η κρίση στην Ευρωζώνη.

Δίνοντας απαντήσεις σε θεμελιώδη ερωτήματα, όπως «ποιος χαράσσει την εξωτερική πολιτική;», «ποιος παίρνει τις κρίσιμες αποφάσεις και για λογαριασμό τίνος;», «με ποιους τρόπους επηρεάζει τις εξωτερικές σχέσεις η εσωτερική πολιτική, και αντιστρόφως;», αποτελεί εντέλει μια απόπειρα να προσδιοριστεί τι μπορεί και τι δεν μπορεί να αναμένει κανείς ως εφικτό από την εξωτερική πολιτική σήμερα.


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Σηµείωµα του επιστηµονικού επιµελητή
Πρόλογος
Ευχαριστίες
Εισαγωγή στην ελληνική έκδοση
Κατάλογος Συντοµογραφιών
Κατάλογος ?ιαγραµµάτων και Πινάκων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΙΣ ?ΙΕΘΝΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

Ένας αρχικός ορισµός
Ανταγωνιστικές προσεγγίσεις
Ανάλυση της Εξωτερικής Πολιτικής: η εξέλιξη
Το µεταβαλλόµενο διεθνές περιβάλλον
Ανάπτυξη του θέµατος και δοµή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Εξωτερική πολιτική για ποιον;
Το κράτος, η κυριαρχία και η εξωτερική πολιτική
Ανάµεσα στο εσωτερικό και το εξωτερικό
?ράση και δοµή
Πολιτική µέχρι τέλους
Η ποικιλοµορφία των κρατών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΠΡΑΤΤΟΝΤΕΣ: ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ

Η κορυφή της εξουσίας
Το κυβερνητικό συµβούλιο της εξωτερικής πολιτικής
Ο ψυχολογικός παράγοντας
Υπουργικά συµβούλια και άλλες µορφές συλλογικής ηγεσίας
Η ευθύνη της ηγεσίας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. ?ΡΩΝΤΕΣ: Η ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ Η ?ΙΕΥΡΥΝΣΗ ΤΟΥ ΠΕ?ΙΟΥ ΤΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ

?ρώντες, όχι δράση
Γραφειοκρατία και εξωτερική πολιτική
Το υπουργείο των Εξωτερικών και η διπλωµατική υπηρεσία
Αντίπαλοι που πληθαίνουν
Υπηρεσίες πληροφοριών: µια ειδική περίπτωση;
Η γραφειοκρατική πολιτική και το πρόβληµα του συντονισµού
Ο πυρήνας του ζητήµατος – οργανωτική διαδικασία
Πολιτικοί και αξιωµατούχοι: µπορεί ο σκύλος να χωριστεί από την ουρά του;

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ορθολογικότητα στη διαµόρφωση πολιτικής
?ιαδικασία έναντι ουσίας
Άτοµο έναντι συλλογικότητας
Αποτελεσµατικότητα έναντι δηµοκρατίας
Κανονιστικό έναντι θετικού
Περιορισµένη ορθολογικότητα
Οι µη αποφάσεις στην εξωτερική πολιτική
Η δύναµη της ιστορικής σκέψης
Οι ιδιαίτεροι στόχοι
Αποφεύγοντας τα χειρότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. ΕΦΑΡΜΟΓΗ: Η ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ Η ΥΦΗ ΤΗΣ ΙΣΧΥΟΣ

Κάτι περισσότερο από ένα τεχνικό ζήτηµα
Οι όψεις της ισχύος
Η υφή της ισχύος: σκληρή, ήπια και πλαστική
Ο στρατιωτικός κλάδος
Αποτελεσµατική οικονοµική διαχείριση
?ιπλωµατία
Κουλτούρα
Αναζητώντας ισορροπία

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7. Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΕ ΕΝΑΝ ΚΟΣΜΟ ΜΕ ΠΟΛΛΑΠΛΟΥΣ ΠΡΑΤΤΟΝΤΕΣ

Ο έξω κόσµος
Η πολιτική της γεωγραφίας
Πολιτική αλληλεξάρτηση
Η αποχή και άλλες µορφές αντίστασης
Αλλαγή συστήµατος

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8. ?ΙΕΘΝΙΚΟΙ ΕΠΑΝΑΚΑΘΟΡΙΣΜΟΙ

Ένα διεθνικό περιβάλλον
Μια ταξινοµία των πραττόντων
Εξωτερική πολιτική και διεθνικοί πράττοντες: ένα µοντέλο
Πολιτική διασύνδεσης
Σύγχυση ευθυνών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9. ΟΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Προέλευση, περιορισµοί και πράττοντες
Αλληλεπιδράσεις
Συνταγµατικές δοµές
Ο παράγοντας του καθεστώτος
Κοινωνικές δυνάµεις
Η εξωτερική πολιτική ως παράγωγο – και επιλογή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10. ΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η λογοδοσία έναντι του «κράτους ασφαλείας»
Η κοινή γνώµη
Οµάδες συµφερόντων και κορπορατισµός στην εξωτερική πολιτική
Τα µέσα ενηµέρωσης και η κατασκευή «θεαµάτων»
Κοινωνία των πολιτών, πολυµορφία και ταυτότητα
Εν κατακλείδι

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11. Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΒΙΩΣΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

?ράση: ποιος ενεργεί, και για ποιον;
Επιλογή: τα περιθώρια ελιγµών
Ευθύνη: το ηθικό και η πρακτική
Προσδοκίες από την εξωτερική πολιτική

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ