Μικρά αγριολούλουδα της Ελλάδας

Στο βιβλίο μας, εκτός από τις απεικονίσεις των λουλουδιών, υπάρχουν και κείμενα, σχετικά με τα φυτά αυτά. Είναι γραμμένα στις αρχές του 20ου αιώνα, και προέρχονται από το πολύτιμο έργο του Π. Γενναδίου, Λεξικόν Φυτολογικόν (Α΄ έκδοση, 1914, Α΄ φωτομηχανική αντύπωση, ΤΡΟΧΑΛΙΑ 1997), το εγκυρότερο έως σήμερα τέτοιο βιβλίο. Εκεί βρίσκει κανείς πληροφορίες πρακτικές και ιστορικές, καθώς και συμβουλές και περιγραφές εξαιρετικού ενδιαφέροντος, που πιστεύουμε ότι θα γοητεύσουν τον σημερινό αναγνώστη.[...]




ΚΡΙΤΙΚΗ




Οι απεικονίσεις 74 αγριολούλουδων της ελληνικής γης και ο μαγικός τους κόσμος μέσα από τις περιγραφές του Παναγιώτη Γενναδίου.



Από τις κονδυλώδεις ρίζες του ασφοδέλου λέγεται ότι τρέφονταν οι ψυχές στον Αδη. Για τα υπόλοιπα φυτά, οι πινακίδες της Γραμμικής Β' αλλά και πολλά ευρήματα μαρτυρούν τη χρησιμοποίησή τους ήδη από την προϊστορική περίοδο. Με τον καιρό οι γραπτές πηγές πλήθαιναν και οι ερευνητές ανακάλυπταν συνταγές επαγγελματιών μυρουργών, οι οποίοι συνέλεγαν στοιχεία για τα φυτά και τις χρήσεις τους στην καθημερινή ζωή και τεκμηρίωναν τον ρόλο τους στην Αρχαία Ελλάδα. Ο Πλίνιος αποκαλούσε την αντράκλα «φυλακτό για κάθε κακό». Από την αρχαιότητα ο Ησίοδος, ο Αριστοφάνης, ο Πυθαγόρας σημειώνουν σε κείμενά τους τις ευεργετικές ιδιότητες της μολόχας.

Από τη βυζαντινή περίοδο και μετά, τα χειρόγραφα πληθαίνουν και προσφέρουν πλήθος στοιχεία ­ ακόμη και απεικονίσεις φυτών. Στις αρχές του αιώνα μας, συγκεκριμένα το 1914, εκδόθηκε το «Λεξικόν Φυτολογικόν» του Παναγιώτη Γενναδίου, που σε φωτομηχανική ανατύπωση επανεκδόθηκε την περασμένη χρονιά από τις εκδόσεις «Τροχαλία». Από αυτό το πολύτιμο έργο προέρχονται τα κείμενα που «σχολιάζουν» τις εικόνες του λευκώματος «Μικρά Αγριολούλουδα της Ελλάδας».

Η συλλογή από αγριολούλουδα, που μέρος της παρουσιάζεται στο λεύκωμα, οφείλεται κατά πρώτο λόγο στην κυρία Νίκη Γουλανδρή αλλά κυρίως στον Κωνσταντίνο Γουλιμή (1886 - 1971). Ο Κ. Γουλιμής, ως παλαίμαχος στην έρευνα για τα αγριολούλουδα, συνέλεγε μόνο όσα είχαν κάποια ιδιαιτερότητα σαν είδος ή χρωματισμό.

Τελικά, παρά τις αρχικές της αμφιβολίες, η κυρία Νόνη Ιατρού αποδείχθηκε ικανή διάδοχος της κυρίας Γουλανδρή και ανταποκρίθηκε άψογα τόσο καλλιτεχνικά όσο και τεχνικά στη ζωγραφική απεικόνιση των λουλουδιών. Σύμφωνα με την ίδια, η εργασία αυτή τη γοήτευσε τόσο, ώστε να προσπαθήσει να αποδώσει εκτός από την τεχνική περιγραφή (ακριβή διάσταση και αποχρώσεις), την προσωπική χάρη και την ιδιαίτερη κίνηση του κάθε φυτού στον χώρο. Η ενασχόλησή της με την απεικόνιση των αγριολούλουδων άφησε όμως πάνω στην δημιουργό τα ίχνη της, αφού η αναζήτηση φυτών έγινε δεύτερη φύση της. «Είναι απίστευτη η μαγεία της αναζήτησης και η ευτυχία της εύρεσης και κατόπιν, η ικανοποίηση της ερμηνείας» ισχυρίζεται.

Τα κείμενα που πλαισιώνουν τις απεικονίσεις δίνουν ιστορικές πληροφορίες, περιγράφουν τα φυτά αλλά δίνουν και πρακτικές συμβουλές. Για παράδειγμα οι αφροδισιακές ικανότητες μιας αρσενικής ορχιδέας (η οποία συναντάται με το όνομα σερνικοβότανο) ήταν γνωστές από την αρχαιότητα. Στις θεραπευτικές δυνάμεις του δίκταμου αναφέρονται ο Θεόφραστος και ο Διοσκουρίδης. Από τριμμένους σπόρους δελφινίου ανακατεμένους με λάδι παρασκευάζεται αλοιφή την οποία ο λαός χρησιμοποιεί «προς φθειριάσεις και ψώρας». Αφέψημα από σπόρο σιναπιού χρησιμοποιούν σε μικρές δόσεις κατά της δυσπεψίας. Το απόσταγμα δε των σπόρων του παρέχει φαρμακευτικό αιθέριο έλαιο.

ΜΑΧΗ ΤΡΑΤΣΑ, ΤΟ ΒΗΜΑ, 08-03-1998

Πανόδετο 72,80 Ευρώ