Από τη Βάρκιζα στο Μπούλκες. Διαδρομές ζωής ή θανάτου

"Τώρα θα μου πεις, με ρώτησε, ήταν τόσο μεγάλο το κακό που κοιμόμασταν πάνω από τους στάβλους, παρέα με τις αγελάδες και με τις πολλές ή λίγες μυρωδιές του και τ’ αναφέρω; Όχι αδερφέ, από τέτοια ήμασταν μαθημένοι, το κακό ήταν η συμπεριφορά αυτών που μας φύλαγαν ακόμα και αυτές τις ώρες της ανάπαυσης. Ήταν οι κλωτσιές, οι γροθιές, το βρίσιμο και η κάθε λίγο και λιγάκι υπενθύμιση πως ήμασταν οι «εχθροί του λαού» και φυσικά και του κόμματος, που μας κόστιζε.

Τη σωματική βία την αντέχεις, την ψυχολογική δεν υποφέρεις. Η καθημερινή ταπείνωση, το τσαλαπάτημα του φιλότιμου, άλλοι το λένε εγωισμό, χωρίς να μπορείς να κάνεις κάτι να σταματήσει αυτή η συμπεριφορά ήταν που μας εξόργιζε, μας πονούσε όσο δεν φαντάζεσαι."

Η Σοφία Ηλιάδου-Τάχου είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια της Ιστορίας της Νεοελληνικής Εκπαίδευσης στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα σχετίζονται με τη διαχρονική συγκρότηση της ελληνικής εκπαίδευσης, εντός και εκτός των ορίων του ελλαδικού κράτους, με την ιστορία των παιδαγωγικών αντιλήψεων, καθώς και με την ιστορική διάσταση της εκπαιδευτικής πολιτικής.