Η ελληνική παρουσία στον Εύξεινο Πόντο, στην τσαρική ρωσία και στη Σοβιετική Ένωση

Η παρουσα έκδοση υπήρξε ένα ακόμα φιλόδοξο και δύσκολο εγχείρημα, που είχε θέσει ως σκοπό του να μελετήσει το εκπαιδευτικό και πολιτισμικό πλαίσιο των ελληνορθόδοξων κοινοτήτων, σε τρία συγκείμενα: στον ιστορικό Πόντο, στην τσαρική Ρωσία και στη Σοβιετική Ένωση. Σε μια περίοδο που οι μνήμες για τα σχολεία, τους δασκάλους και τα εκπαιδευτικά εγχειρίδια που χρησιμοποιήθηκαν «στην καθ’ ημάς Ανατολή» αναβιώνουν στη «διαγενεακή μνήμη» των προσφύγων, δεύτερης και τρίτης γενιάς, ενόψει των επετειακών εκδηλώσεων που διοργανώνονται στην ελληνική επικράτεια για τα 100 χρόνια από την Μικρασιατική τραγωδία του Ελληνισμού της Ανατολής, θεωρήσαμε πως η εστίαση σε όλον αυτό τον «ελληνικό κόσμο, τον μικρό και τον μέγα» κατά Καβάφη, αποτελεί χρέος μας, μια και «τύχη αγαθή» ανήκουμε στην ελληνική ακαδημαϊκή κοινότητα. Πρόκειται, κατά την εκτίμησή μας για μια υποχρέωση απέναντι στο ίδιο μας το παρελθόν, αλλά και για μια παρακαταθήκη για τις γενιές που έρχονται και για εκείνες που θα έρθουν.