Ίνδικτος Τεύχος 18

Ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης (1908-1993) ανήκει χρονολογικά στην περίφημη γενιά του ’30, που προσπάθησε να αφομοιώσει και να μεταφέρει στην εμπερίστατη Ελλάδα το κίνημα του μοντερνισμού και την ευρωπαϊκή πρωτοπορία αλλά και να ρπανασυνδεθεί με την γνήσια ελληνική παράδοση, όταν πλέον απέτυχε παταγωδώς το ρομαντικό ιδεολόγημα του νεοκλασικισμού. Συναναστρεφόμενος περισσότερο τους Ευρωπαίους δημιοργούς που αμφισβήτησαν το ορθολογιστικό, ιδεαλιστικό και ηθικιστικό υπόβαθρο του πολιτισμού της Δύσης και στράφηκαν σε άλλους τρόπους έκφρασης και λειτουργίας, ο Ν. Γ. Πεντζίκης ανακάλυψε μέσα στα αισθητικά δεδομένα του μοντερνισμού την αναζήτηση μιας άλλης αντίληψης, πέρα από το αναγεννησιακό ατομοκεντρικό ιδεώδες, για τη φύση και λειτουργία της τέχνης. Ο Ν. Γ. Πεντζίκης αντιμετώπισε τα μοντερνιστικά και πρωτοποριακά ρεύματα της εποχ?ς του ως γόνιμη κρίση της ευρωπαϊκής σκέψης που μπορεί να αποτελέσει γέφυρα και δίοδο προς την ελληνική παράδοση, δηλαδή προς έναν πολιτισμό με μεταφυσικό άξονα. Δέκα χρόνια σχεδόν μετά το θάνατό του, η Ίνδικτος αφιερώνει ολόκληρο το τεύχος 18 στο πρόσωπο και το έργο του Θεσσαλονικέως παιζω-γράφου. Σε ένα αφιέρωμα μνήμης και αναφοράς που κοσμείται από πάγχρωμα σχέδια και ζωγραφιές του, δημοσιεύοντας ανέκδοτα και αθησαύριστα κείμενα από το αρχείο του, όπως ποιήματα, πεζογραφήματα, ημερολόγια για το Μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης, τεχνοκριτικά σημειώματα και επιστολές, η Ίνδικτος επιχειρεί να προσεγγίσει συνθετικά και ολιστικά τις ποικίλες όψεις του έργου του, να δεχτεί και να αναδείξει με όλα τα ελλείμματα και πλεονάσματά της «ολόκληρο» τον Νίκο Γαβρι?λ Πεντζίκη.
Στα κείμενα του αφιερώματος, ο ΓΑΒΡΙΗΛ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ψηλαφεί μέσα από το αρχείο του πατέρα του την αρχή του Μυθιστορήματος της κυρίας Έρσης, ο ΕΛΙΣΑΙΟΣ ΣΙΜΩΝΟΠΕΤΡΙΤΗΣ καταθέτει επιτάφιο λόγο, ο Ν. Δ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ σχολιάζει την απουσία της επίσημης Θεσσαλονίκης από την κηδεία του λογοτέχνη, ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ γράφει για τον ομολογητή της ογδόης ημέρας, ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΟΥΛΛΑΣ για τον παλίμψηστο κώδικα του Ν. Γ. Πεντζίκη, ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΦΡΑΝΤΖΟΛΑΣ ανασυνθέτει τα κείμενα του Πεντζίκη με άξονα την μνήμη, ? ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΛΑΧΟΔΗΜΟΣ προσεγγίζει το θέμα του ήρωα και της διαφοράς των κόσμων τους στα δυο πρώτα μυθιστορήματα του συγγραφέα, η ΒΑΣΩ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΚΗ ανιχνεύει το πρόβλημα της ταυτότητας στο Μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης, η ΕΛΕΝΗ ΣΕΛΤΣΙΩΤΗ μελετά τη σημασία του χρόνου στην αναζήτηση του σχήματος, ο ΣΤΕΛΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ καταγράφει μια συνομιλία μαζί του, ? ΤΑΚΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ ?ρμηνεύει τ?ν ποιητικ? περιπλάνησή του, ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΣΙΑΝΙΚΑΣ αναγνωρίζει στα ποιήματά του συνθέσεις της απώλειας, ο ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΓΟΥΝΕΛΑΣ κάνει λόγο για την μεταφυσικ? ιδιαιτερότητα της ποίησής του, ο ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΣΦΥΡΙΔΗΣ και ο ΜΟΝΑΧΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ για το ζωγραφικό του έργο, ο ΣΩΤΗΡΗΣ ΓΟΥΝΕΛΑΣ εξηγεί τον διφυή χαρακτήρα του έργου του, ο ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ κάνει λόγο για τη στοχαστική αυτο-αναίρεσή του, ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΣΜΟΠΟΥΛΟΣ για τις συναντήσεις που είχε μαζί του, ο ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ και ο ΣΤΕΛΙΟΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ για τη σχέση του Πεντζίκη με το Άγιον Όρος, ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ για τη φιλία Πεντζίκη και Κουτρουμπή, ο ΓΑΒΡΙΗΛ ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ και πάλι για την τελεταία κατοικία του πατέρα του. Το αφιέρωμα ολοκληρώνεται με μια λεπτομερή βιβλιογραφία και έναν προσωπικό οδηγό για τον Ν. Γ. Πεντζίκη.