Ίσκιλι

Ο Κώστας γεννημένος στο Ίσκιλι του Δ. Πόντου σε ηλικία πέντε χρονών βλέπει τους γονείς του να σφάζονται από τους Τούρκους την πρώτη περίοδο της Γενοκτονίας των Ποντίων. Αμέσως μετά τον μεταφέρουν στο σπίτι του Τούρκου κτηνοτρόφου Μπουλούτ. Ζει εκεί ως παραπαίδι στην οικογένεια των Τούρκων. Το μικρό παιδί συχνά δέχεται βάναυσες συμπεριφορές από τον πατέρα και τους δυο γιους του. Έχει όμως σωτήρια παρουσία την γυναίκα του Μπουλούτ Αιλίν, μια όμορφη Τουρκάλα. Η Αιλίν του έχει κρυφή αδυναμία και τον προστατεύει όσο μπορεί. Έντονα συναισθήματα έχει γι’ αυτήν και ο μικρός Κώστας, που τον καθορίζουν για όλη τη μετέπειτα ζωή του. Σε ηλικία δεκατριών χρονών κι ενώ η Γενοκτονία έχει γενικευτεί και η κατάσταση είναι άγρια για τους Έλληνες, πηγαίνει και βρίσκει τον Κώστα ο ξάδερφος του Ζαρίφης. Ο Ζαρίφης μαζί με τον αδερφό του κι άλλους Έλληνες παίρνουν τον Κώστα και ξεκινάνε μια πορεία διαφυγής από τους Τούρκους, που καταδιώκουν πλέον όλους τους Έλληνες. Με τα πόδια και μέσα από δύσκολες περιπέτειες φτάνουν στην Έρπαια του Δ. Πόντου. Εκεί έχει ήδη εγκατασταθεί πλήθος Ποντίων σε καταυλισμούς υπό την προστασία των ανταρτών. Μετά από λίγο καιρό, αφού οι αντάρτες έχουν προετοιμάσει μια ασφαλή πορεία για όλους αυτούς τους ανθρώπους προς την Σαμψούντα, ξεκινά το δεύτερο μέρος της διαφυγής τους από τους Τούρκους. Περνούν ακραίους κινδύνους και βιώνουν μεγάλες αγωνίες.

Ο Κώστας είναι πάντοτε μαζί με τον ξάδερφο Ζαρίφη και τη γυναίκα τους. Όταν φτάνουν στο λιμάνι της Σαμψούντας επικρατεί χάος από το πλήθος των ανθρώπων που καταφτάνει ταλαιπωρημένο. Τους βάζουν στο καράβι Κερασούντα για να τους μεταφέρουν στη Θεσσαλονίκη. Όταν επιτέλους φτάνουν στην πατρίδα Ελλάδα, στην Θεσσαλονίκη, οι υπεύθυνοι για την υποδοχή των προσφύγων τους χωρίζουν σε ομάδες και τους στέλνουν σε διάφορες περιοχές της χώρας. Τον Κώστα και τα ξαδέρφια του τους στέλνουν στο Δομένικο Ελασσόνας. Εκεί ξεκινούν τη ζωή τους ως πρόσφυγες. Δουλεύουν στα χωράφια, όπου βρούνε και σιγά σιγά καταφέρνουν να έχουν μια μόνιμη στέγη. Πολύ σύντομα γίνεται ένα πρώτο προξενιό στον Κώστα, που χάρη στον ήπιο χαρακτήρα του δέχεται συμπάθεια από τους ντόπιους. Όμως η πρώτη του γυναίκα Τσόφα είναι φιλάσθενη και λίγο αφού αποκτήσει τον πρώτο τους γιο Ανέστη, πεθαίνει. Δεν περνάνε πολλά χρόνια κι ο Κώστας ξαναπαντρεύεται την Ευρύκλεια, μια χήρα με δύο ορφανά. Παρότι μ’ αυτήν υπάρχει καλύτερο ταίριασμα η σχέση δεν κρατάει πολύ. Αποκτούν μαζί μια κόρη, την Ανθή και ένα γιο τον Γιαγκούλη. Σύντομα όμως τρώει τη γυναίκα ο καημός της, που άφησε τα πρώτα της ορφανά παιδιά στην μάνα της, προκειμένου να παντρευτεί τον Κώστα. Ξαφνικά αρρωσταίνει βαριά και πεθαίνει. Ο Κώστας μένει με τρία ορφανά και η ζωή του είναι πολύ δύσκολη. Όταν τα ξαδέρφια του μετακομίζουν στην Κατερίνη, πηγαίνει κι αυτός μαζί τους να βρει καλύτερη τύχη εκεί. Στην Κατερίνη παντρεύεται την τρίτη γυναίκα του Βάλη, που μόλις έχει έρθει πρόσφυγας μαζί με την οικογένειά της από το Σοχούμ. Αυτός ο γάμος έχει διάρκεια. Κάνουν μαζί άλλα δύο παιδιά, την Παρέσα και τον Τάσο. Ζουν όλη τη φρίκη του δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, της Κατοχής και του Εμφυλίου. Όμως χάρη στην εργατικότητα και την απόλυτη αφοσίωση του Κώστα καταφέρνουν να επιβιώσουν. Ο Κώστας όμως νιώθει δυστυχής, γιατί η γυναίκα αυτή είναι σκληρή και αυταρχική. Καταφέρνει να διώξει τα πρώτα παιδιά του, μόλις λίγο μεγαλώσουν. Την Ανθή προσπαθεί να την παντρέψει μ’ έναν εύπορο μεγαλέμπορα. Αυτή όμως αντιστέκεται, γιατί είναι ερωτευμένη μ’ έναν νεαρό, με τον οποίο και κλέβεται. Σύντομα φεύγουν μαζί για Αμερική. Τον Ανέστη τον υποχρεώνει να παντρευτεί μια ανιψιά της. Λίγα χρόνια μετά φεύγει κι αυτός μετανάστης για την Γερμανία.

Ο Κώστας νιώθει εξόριστος μέσα στο σπίτι του. Η γνωριμία του με την χήρα Μυρσίνη είναι καθοριστική για την ψυχική του επιβίωση. Τους συνδέει μεγάλος έρωτας και μια και δεν μπορούν να κάνουν κάτι άλλο, διατηρούν παράνομη σχέση. Όταν έρχεται η ώρα να φύγει κι ο τρίτος του γιος για την Γερμανία, ο Γιαγκούλης, ο Κώστας ζει την τελευταία φάση αποχαιρετισμού από τα παιδιά του. Ο αποχαιρετισμός αυτός όμως δίνει σ’ όλους και μια μεγάλη ελπίδα. Μια καλύτερη ζωή για τον Γιαγκούλη. Ο ίδιος ο Κώστας παραμένει στη ζωή του με την Βάλη και την οικογένειά της, με την Μυρσίνη και τον κρυφό τους έρωτα και με τα φαντάσματα του παρελθόντος, τους γονείς του και την Αιλίν, που στάθηκαν σ’ όλη του τη ζωή σύντροφοι και παρηγοριά μες στην απόλυτη ορφάνια του.