Ο Ντενκτάς στον Νότο

[Τ]ο πολύ ενδιαφέρον και απομυθοποιητικό πόνημα του Γρηγόρη Ιωάννου φιλοδοξεί "να αρθρώσει μια γενική θεώρηση για το πώς κανονικοποιήθηκε η διχοτόμηση" στους Ελληνοκυπρίους, κατά τα τελευταία 25 -κυρίως 15- χρόνια, και έτσι να φέρει στο φως ένα κρυμμένο αλλά "κοινό" μυστικό των Ελληνοκυπρίων.
Το βασικό επιχείρημα του βιβλίου είναι ότι "η εδραίωση της διχοτόμησης" δεν ήταν "αυτόματη", ούτε συνέβη "πίσω από την πλάτη" των Ελληνοκυπρίων. Ίσως πιο "σημαντική ήταν η απώθηση από πολλούς των συνεπειών του ηχηρού Όχι" του 2004 και "η αδυναμία τους να επεξεργαστούν εναλλακτικές πρακτικές και άλλα σενάρια τα επόμενα χρόνια". Προσθέτει δε ότι "η απομυθοποίηση που επήλθε με τη διαδικασία του δημοψηφίσματος σήμανε το τέλος της ομίχλης και μαζί και το τέλος της αθωότητας για όλους": εννοεί βέβαια για τους Ελληνοκυπρίους που πριν εμφανιζόντουσαν διεθνώς ως διαλλακτικοί, ενώ οι Τουρκοκύπριοι αδιάλλακτοι υπό τον Ραούφ Ντενκτάς (Rauf Denktas). Διευκρινίζει δε, ότι το σύνθημα "ο Ντενκτάς στον νότο" το φώναξαν οι Τουρκοκύπριοι "το βράδυ της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος, αντιστρέφοντας έτσι τον εθνοκεντρισμό που εξέφραζε και υπηρετούσε ο Ραούφ Ντενκτάς και οι συνεργάτες του".
Αλέξης Ηρακλείδης, Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων - Πολιτικής Επιστήμης: Θεωρίας και Ανάλυσης Συγκρούσεων, Πάντειο Πανεπιστήμιο

"Από μία κινηματική οπτική που έντεχνα συνδυάζεται με νηφάλιο αναστοχασμό, το βιβλίο εύστοχα θέτει τις κοινωνικοπολιτικές και ταξικές διαστάσεις της μετατόπισης αυτής, διαλύοντας τα τετριμμένα περί "ρομαντισμού" της εθνικής αφήγησης. Παρά την απαισιοδοξία της παρούσας κατάστασης, ο συγγραφέας επιμένει ότι το Κυπριακό παραμένει πρωτίστως ζήτημα κοινωνικής και πολιτικής πάλης".
Νίκος Τριμικλινιώτης - Καθηγητής Κοινωνιολογίας, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας

"Με τολμηρή και ρηξικέλευθη γραφή, ο συγγραφέας ανατέμνει ορισμένες από τις πιο δύσκολες πτυχές του πολιτικού πολιτισμού της ελληνοκυπριακής κοινότητας, αλλά και εν γένει του Κυπριακού στη σύγχρονα".
Θοδωρής Ρακόπουλος - Αναπλ. Καθηγητής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο του Όσλο



Περιεχόμενα


Ευχαριστίες.....................................................................................................................
Πρόλογος της «Κυπρολογικής σειράς: Ρότσος»…………………………………………………………
Προλογικό Σημείωμα: Αλέξης Ηρακλείδης………………………………………………………………….

Εισαγωγή: ιστορία, ανάγκη και επιλογές………………………………

Κεφάλαιο 1: Από τους εθνικισμούς στη διχοτόμηση 1950-1975………………………………..
Η ανάπτυξη των εθνικισμών
Οι διακοινοτικές συγκρούσεις
Η διχοτόμηση

Κεφάλαιο 2: Ο διαχωρισμός ως βιωμένη πραγματικότητα, ως υπόσχεση και ως ταμπού 1975-2003……………………………………………………………………………………………………
Μνήμες αναπαραστάσεις και αφηγήματα
Υλικές συνθήκες και βιώματα
Ο μύθος που γίνεται συνήθεια

Κεφάλαιο 3: Το άνοιγμα των οδοφραγμάτων και η ανολοκλήρωτη προοπτική.................
Η ρωγμή στο τείχος
Η εισβολή της πραγματικότητας
Η ανολοκλήρωτη προοπτική

Κεφάλαιο 4: Το δημοψήφισμα του 2004 και το τέλος της αθωότητας ……….......................
Το Σχέδιο Ανάν και το τέλος του μύθου
Το τ/κ Ναι και το ε/κ Όχι: δομικοί και συγκυριακές παράμετροι
Οι συνέπειες του ε/κ Όχι και οι νέες ισορροπίες

Κεφάλαιο 5: Η δεκαετής μάχη μεταξύ ομοσπονδίας και διχοτόμησης 2007-2017………
Η συγκρότηση των ομοσπονδιακών και αντι-ομοσπονδιακών στρατοπέδων βόρεια και νότια
Οι συγκλίσεις Χριστόφια-Ταλάτ του 2009 και το άνοιγμα Ακιντζί το 2016
Η περίοδος Ερτογάν στην Τουρκία και οι μεταβολές στην τ/κ κοινότητα
Η ανάδυση και η εδραίωση της διχοτόμησης ως ε/κ επιλογή

Κεφάλαιο 6: Τα σχολεία και τα πανεπιστήμια, τα ΜΜΕ και το βαθύ κράτος της Κυπριακής Δημοκρατίας της έκτακτης ανάγκης……………………………………………………………………………………..
Η αποτυχημένη απόπειρα μεταρρύθμισης και η διατήρηση του ελληνοκεντρισμού στην ε/κ παιδεία
Τα ΜΜΕ, ο δημόσιος λόγος και η κυρίαρχη ρητορική στην ε/κ κοινότητα
Τα πανεπιστήμια ως βιομηχανία και ως κοινοτικά ιδρύματα

Κεφάλαιο 7: Οι μετατοπίσεις στην ε/κ αστική τάξη και οι ισορροπίες στην ε/κ κοινότητα………………………………………………………………………………………………
Αριστερές προσεγγίσεις
Η οικονομία της Κυπριακής Δημοκρατίας και η κρίση
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι υδρογονάνθρακες και η συμμαχία με το Ισραήλ
Η γραμμή «στάτους κβο με κάθε κόστος» και «όποια διχοτόμηση όταν έρθει η ώρα»
Οι επανενωτικές δυνάμεις σήμερα

Επίλογος: ιστορία, ευθύνη και μέλλον………………………………………………

Βιβλιογραφικές αναφορές.........................................................................................................

Επεξηγηματικό Γλωσσάρι...........................................................................................................