Οι κοινότητες των Καππαδοκών

Στόχος του παρόντος βιβλίου είναι να παρουσιάσει την ιστορία της Καρβάλης/Gelveri της Καππαδοκίας (περιφέρεια Νίγδης στην επαρχία Ακσαράϊ) στο χρονικό διάστημα 1500-1925, μέσα από φωτογραφίες και αρχειακό υλικό. Η Καρβάλη συνδέεται με την περιοχή της Αριανζού, όπου γεννήθηκε και μόνασε ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, εμβληματική μορφή της Ορθόδοξης Εκκλησίας κατά την παλαιοχριστιανική περίοδο. Άλλωστε ολόκληρη η Καππαδοκία εξελίχθηκε σε ένα σπουδαίο μοναστικό κέντρο της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού, με αναρίθμητες εκκλησίες και μοναστήρια να είναι λαξευμένα στους μαλακούς βράχους της περιοχής.

Κυρίαρχος στην Καρβάλη ήταν ο βυζαντινός ναός του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου (κτισμένος ως σύνθετος σταυροειδής εγγεγραμμένος), ο οποίος επισκευάστηκε σε μεταγενέστερες περιόδους, ιδιαίτερα κατά τον 19ο αιώνα. Ο Ελληνισμός της Καρβάλης επιβίωσε και ήκμασε, ακόμη και σε δύσκολους χρόνους. Έκτισε εκκλησίες, σχολεία και συμμετείχε ενεργά στα δρώμενα του τόπου του, αλλά και στην Κωνσταντινούπολη, με την ίδρυση της Φιλεκπαιδευτικής Αδελφότητος Καρβάλης “Ναζιανζός”. Οι φωτογραφίες του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα μαρτυρούν για την πρόοδο των Χριστιανών κατοίκων του Gelveri. Εικονίζονται η ανακαινισθείσα (1883) Ιερά Μονή των Αγίων Αναργύρων, το εγκαινιασθέν το 1891 Αρρεναγωγείο της πόλης, όπως και το νεοκτισμένο Λουκίδειο Παρθεναγωγείο (1915), μαζί με το εγκεκριμένο από την Υψηλή Πύλη (1912) σχέδιο προς κατασκευή του.