Το τέταρτο χέρι

Ενώ βρίσκεται σε αποστολή στην Ινδία, ο Πάτρικ Γουόλινγκφορντ, δημοσιογράφος ενός μεγάλου τηλεοπτικού σταθμού της Νέας Υόρκης, χάνει το χέρι του από ένα λιοντάρι· εκατομμύρια τηλεθεατές γίνονται μάρτυρες του ατυχήματος. Στη Βοστόνη, ένας διάσημος χειρουργός περιμένει την ευκαιρία να πραγματοποιήσει την πρώτη μεταμόσχευση χεριού στη χώρα· στο μεταξύ, μετά από ένα δύσκολο διαζύγιο, ο χειρουργός ξελογιάζεται από την οικονόμο/βοηθό του. Μια παντρεμένη γυναίκα στο Ουισκόνσιν εκφράζει την επιθυμία να προσφέρει στο μονόχειρα δημοσιογράφο το αριστερό χέρι του συζύγου της, μετά το θάνατό του βέβαια. Όμως ο σύζυγος είναι ακόμα ζωντανός, σχετικά νέος και υγιής...

Έτσι αρχίζει το δέκατο μυθιστόρημα του Τζον Ίρβινγκ. Αρχικά μοιάζει με κωμωδία, ίσως σάτιρα, σχεδόν σίγουρα με ερωτική φάρσα. Το μυθιστόρημα Το Τέταρτο Χέρι είναι ρεαλιστικό και συγκινητικό όπως όλα τα προηγούμενα έργα του Ίρβινγκ.

(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

ΚΡΙΤΙΚΗ



ENA ΛIΟNTAPI TPΩEI ΣTEΓNA TΟ XEPI TΟY ΠAPΟYΣIAΣTH. ΟI THΛEΘEATEΣ ΠAPAKΟΛΟYΘΟYN «ZΩNTANA» TΟ ΦΟBEPΟ ATYXHMA. Ο KANAΛAPXHΣ TPIBEI TA XEPIA TΟY KI ENAΣ ΓIATPΟΣ ΛΟΓAPIAZEI NA ΠPΟBEI ΣTHN ΠPΩTH EΠITYXHMENH METAMΟΣXEYΣH ANΩ AKPΟY. TΟ MΟNΟ ΠΟY ΛEIΠEI EINAI ENA ΔIAΘEΣIMΟ XEPI KAI MIA ΔIAΘEΣIMH ΟΣΟ KAI EPΩTEYΣIMH ΓYNAIKA



Εάν σας εξιτάρει πολύ ο πρόλογος, τότε καλύτερα να μην πάτε παρακάτω. H ιστορία μας είναι για γερά νεύρα, αφού τα γεγονότα στήνονται και ανατρέπονται διαρκώς. Ευτυχώς που παρεμβαίνει ένα θαυμάσια κατανεμημένο ποσοστό χιούμορ και έτσι η αφηγηματική φρενίτιδα προσγειώνεται στα μαλακά. H μαύρη αυτή κωμωδία θα ήταν σκέτο ρομάντζο εάν δεν υπήρχε το λιοντάρι, ο ακρωτηριασμός και ένας... με το στανιό δωρητής άκρας χειρός. Στην πραγματικότητα εκείνος που, εν τη απουσία του, κινεί τα νήματα είναι ο εν λόγω μακαρίτης. Το απόν χέρι παίζει κι αυτό τον ρόλο του, έτσι όπως πέφτει σαν αόρατη κατραπακιά στα κεφάλια όλων ανεξαιρέτως των «παρόντων». Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή...



Τα... γοητρόνια



Ο πρωταγωνιστής, καίτοι μονόχειρας, εξακολουθεί να εκπέμπει... γοητρόνια σε όλες τις γυναίκες, αδιακρίτως ηλικίας και οικογενειακής κατάστασης. Όποιος έχει τα γένια έχει και τα χτένια και έτσι ο ήρωάς μας, έστω και με το ένα χέρι, εξακολουθεί να... χτενίζεται. Οι σεξουαλικές του ιστορίες είναι παρεξηγήσιμα αναρίθμητες και ξεφεύγουν σαφώς από τον μέσο όρο. Από τον μέσο όρο, αλλά προς τα κάτω, ξεφεύγει και η μελαγχολία του αφού υπομένει τη λύσσα των γυναικών καταγράφοντάς την σαν «βιασμό» που απλώς χαλαρώνει και τον... απολαμβάνει. Μοιραία, ο μοιραίος και άβουλος Πάτρικ γίνεται θύμα βιασμού και στην επαγγελματική του ζωή. Τα τσακάλια των καναλιών πότε εκμεταλλεύονται την εκ του ατυχήματος δημοφιλία του και ποτέ τον πετάνε σαν στυμμένη λεμονόκουπα.

Ο Πάτρικ θα μπορούσε κάλλιστα να αυτοπυροβοληθεί με το μοναδικό του χέρι εάν δεν έσπευδε επί τόπου ο ανορεξικός δόκτωρ με το εξίσου ανορεξικό παιδί και την αντιδραστικά βουλιμική πρώην σύζυγο, ο οποίος αναλαμβάνει το ρίσκο της μεταμόσχευσης. Σχεδόν ταυτόχρονα φθάνει και η προσφορά της νεαρής χήρας που προσφέρει στον Πάτρικ την «χείρα» του εκλιπόντος με το γνωστό αντάλλαγμα... Μη βιαστείτε να χαρακτηρίσετε την ιστορία μας πορνό. Απεναντίας. Εάν δεν έρεπε σε λαβ στόρι θα ήταν μια καθαρόαιμη φιξιόν βιοηθικής, αφού το προϊόν της μοναδικής αυτής συνευρέσεως, ένας ωραιότατος μπέμπης, δεν είναι γιος του μπαμπά του αλλά γιος του μοσχεύματος... Έτσι τουλάχιστον επιμένει η παμπόνηρη χήρα εκμηδενίζοντας την ήδη χαμηλή, στις μέρες μας, τιμή του σπέρματος.



Αλληγορία



Το μυθιστόρημα, εάν δεν ήταν φιξιόν βιοηθικής θα μπορούσε κάλλιστα να περάσει σαν μια ακόμη αλληγορία για το ακρωτηριασμένο-ευνουχισμένο αγόρι που μόνον ο έρωτας και η επιθυμία πατρότητας τον κάνει άνθρωπο και τον «συγκροτεί σε σώμα». Τυχερός μέσα στην ατυχία του, ευτυχώς που ο Πάτρικ έχει και τα δύο του πόδια, οπότε μπορεί άνετα να τρέχει πίσω από τη sui generis χήρα, η οποία εννοεί να μοιράζεται τον καρπό της κοιλίας της μόνο με το χέρι του μακαρίτη. Θα προλάβει άραγε ο Πάτρικ το τρένο των ώριμων σχέσεων ή του λοιπού θα μουντζώνεται με το μοναδικό του χέρι; Θα περάσει άραγε τις δοκιμασίες μιας γυναίκας με αισθήματα ή θα γυρίσει πίσω στους συνεχόμενους βιασμούς του παρελθόντος; Κουράγιο Πάτρικ, η κριτική επιτροπή είναι μιλημένη...



ΡΟΥΛΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

ΤΑ ΝΕΑ, 22-05-2004