Ιστορία και μαθηματική εκπαίδευση

Στον παρόντα τόμο περιέχονται τα κείμενα των εισηγήσεων που παρουσιάστηκαν στη διήμερη συνάντηση με θέμα "Ιστορία των Μαθηματικών, της μαθηματικής εκπαίδευσης και οι διδακτικές τους προεκτάσεις". Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στις 14 & 15 Απριλίου 2006 στη Θεσσαλονίκη, υπό την αιγίδα του Τμήματος Μαθηματικών του Α.Π.Θ. και της Περιφερειακής Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας & Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κ. Μακεδονίας.

Σκοπός της συνάντησης ήταν να φέρει σε επαφή τους Έλληνες ερευνητές που ασχολούνται με την Ιστορία των Μαθηματικών και ιδιαίτερα με τους τομείς εκείνους όπου η τελευταία συναντά και επηρεάζει το χώρο της μαθηματικής εκπαίδευσης.

Το ζήτημα αυτό έχει προσελκύσει τις τελευταίες δεκαετίες το ενδιαφέρον ερευνητών από όλο τον κόσμο και έχει γίνει αντικείμενο πολλών δραστηριοτήτων, κυρίως μέσα στο πλαίσιο της International Study Group on the Relations Between the History and Pedagogy of Mathematics (HPM Group). Μια τέτοια, ιδιαίτερα σημαντική δραστηριότητα υπήρξε η συγγραφή και δημοσίευση του συλλογικού τόμου "History in Mathematics Education: The ICMI Study" (με επιμέλεια των J. Fauvel και J. van Maanen), στη σειρά των εκδόσεων της Διεθνούς Επιτροπής για τη Μαθηματική Εκπαίδευση (ICMI Study Series, Kluwer Academic Publishers, 2000).

Σε όλες αυτές τις δραστηριότητες υπάρχει τα τελευταία χρόνια σημαντική Ελληνική συμμετοχή, έτσι ώστε, το καλοκαίρι του 2004, στο (ανά τετραετία) συνέδριο της HPΜ που έλαβε χώρα στην Ουψάλα της Σουηδίας, να ανατεθεί στους Κώστα Τζανάκη και Νίκο Καστάνη η προεδρία της HPM Group και η επιμέλεια έκδοσης του Ενημερωτικού της Δελτίου (Newsletter) αντίστοιχα για την περίοδο 2004-2008.

Η θεματολογία της συνάντησης αυτής οργανώθηκε σε τρεις ενότητες. Η πρώτη επικεντρώνεται στα Αρχαία Ελληνικά Μαθηματικά και αποβλέπει στην ανάδειξη ορισμένων χαρακτηριστικών της μαθηματικής σκέψης στον Αρχαίο Ελληνικό Πολιτισμό. Στη δεύτερη ενότητα προσεγγίζονται πλευρές της Ελληνικής μαθηματικής παιδείας του 19ου αιώνα, και στην τρίτη επισημαίνονται μερικές διδακτικές όψεις της Ιστορίας των Μαθηματικών. Όλες οι εισηγήσεις κρίθηκαν από την ακόλουθη επιστημονική επιτροπή: Κ. Ζορμπαλά, Γ. Θωμαΐδης, Ν. Καστάνης, Μ. Λάμπρου, Μ. Παντέκη, Κ. Τζανάκης και Χ. Φίλη.
Οι συζητήσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια της διήμερης συνάντησης στη Θεσσαλονίκη και ο ανά χείρας τόμος των εισηγήσεων, πιστεύουμε ότι θα συμβάλλουν αποφασιστικά στη συσπείρωση και οργάνωση ενός ελληνικού τμήματος της HPM, στην ανάπτυξη ερευνητικών συνεργασιών και στην πραγματοποίηση παρόμοιων εκδηλώσεων σε άλλες πόλεις.