Κυρά Κυραλίνα

«Είν' ένας διηγηματογράφος γεννημένος, ένας διηγηματογράφος Ανατολίτης που μαγεύεται και συγκινείται από τις ίδιες του τις διηγήσεις, και τόσο συχνά συνεπαίρνεται απ' αυτές, που μιας κι άρχισε την ιστορία, κανένας, ούτ' ο ίδιος, δεν ξέρει αν θα κρατήσει μιαν ώρα ή χίλιες και μια νύχτες. Το διηγηματογραφικό του genie είναι σε τέτοιον βαθμό ασυγκράτητο, που στο γράμμα που έγραψε την παραμονή της αυτοκτονίας του, δυο φορές αφήνει στη μέση τα απελπισμένα παράπονά του για να διηγηθεί δυο χιουμοριστικές ιστορίες της περασμένης του ζωής. Τον κατάφερα να καταπιαστεί να γράψει ένα μέρος από τις αφηγήσεις του αυτές· κι αρχίνησε ένα έργο πολύ μεγάλο... Είναι μια αναπαράσταση της ζωής του· και το έργο του, καθώς κι η ζωή του, μπορούσε να ήταν αφιερωμένο στη Φιλία· γιατί στον άνθρωπο αυτόν έχει γίνει πάθος ιερό. Σ' όλο τον δρόμο το συναντά στη θύμηση των προσώπων που συναπάντησε· καθένα τους έχει και το αίνιγμα της μοίρας του που ζητά να λύσει. Και κάθε κεφάλαιο του ρομάντζου αποτελεί σαν ένα διήγημα. Τρία ή τέσσερα απ' αυτά τα διηγήματα στους τόμους που ξέρω, είναι εφάμιλλα των Ρώσων δασκάλων. Διαφέρουν μονάχα στην ιδιοσυγκρασία και το φως, στην ορμητικότητα του πνεύματος, στην τραγική ευθυμία στη χαρά αυτή του διηγηματογράφου που λυτρώνει την πιεσμένη ζωή». [ΡΟΜΑΙΝ ΡΟΛΛΑΝ].