Αναφορά για μια Ακαδημία

... δεν µε δελέαζε να µιµηθώ τους ανθρώπους· τους µιµήθηκα γιατί έψαχνα διέξοδο, για κανέναν άλλο λόγο. Και µ’ αυτήν τη νίκη δεν έγιναν πολλά. Η φωνή µου µε εγκατέλειψε αµέσως, βγήκε ξανά ύστερ’ από µήνες· η απέχθεια προς την µπουκάλα επέστρεψε, ακόµη εντονότερη. Αλλά την κατεύθυνσή µου την είχα πάρει, µια κι έξω.

Όταν µε παρέδωσαν στο Αµβούργο στον πρώτο εκπαιδευτή, δεν άργησα να αναγνωρίσω τις δύο πιθανότητες που ανοίγονταν µπροστά µου: ζωολογικός κήπος ή βαριετέ. ?εν δίστασα στιγµή. Είπα στον εαυτό µου: Βάλε τα δυνατά σου για να πας στο βαριετέ· αυτή είναι η διέξοδος. Ο ζωολογικός κήπος δεν είναι παρά ένα καινούριο κλουβί· αν πας εκεί, είσαι χαµένος.

Και έµαθα, αξιότιµοι κύριοι. Ναι, άµα πρέπει, µαθαίνεις· άµα θέλεις διέξοδο, µαθαίνεις· µαθαίνεις δίχως να σε νοιάζει. Επιτηρείς τον εαυτό σου µε το µαστίγιο· κατακρεουργείσαι µε την παραµικρή σου αντίσταση. Η πιθηκίσια µου φύση κύλαγε βιαστικά έξω από εµένα, έφευγε, τόσο που ο πρώτος µου δάσκαλος άρχισε να πιθηκίζει, σύντοµα αναγκάστηκε να παρατήσει το µάθηµα και στο τέλος τον έκλεισαν σε άσυλο. Ευτυχώς ξαναβγήκε γρήγορα.