Λευκές νύχτες και μελανά όνειρα

Ο τόμος μελετών ρωσικής λογοτεχνίας τής Ξένιας Καλαϊτζίδου με τίτλο «Λευκές νύχτες και μελανά όνειρα», αποτελείται από επιστημονικά δοκίμια που χρονικά εκτείνονται από τον 19ο έως τον 20ο αιώνα και περιλαμβάνουν πολυεπίπεδες αναφορές και αναγνώσεις προσώπων και έργων τής ρωσικής λογοτεχνικής πραγματικότητας, όπως αυτή βιώθηκε εμπειρικά στα χρόνια τής σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Επιπλέον, λαμβάνει χώρα εκτενής αναφορά και σε καταστάσεις και γεγονότα που φέρουν την παρουσία τους έως τις μέρες μας, αναδεικνύοντας, παράλληλα, την αίσθηση συνέχειας και γεφύρωσης, ποιοτικής και αισθητικής, ανάμεσα σε γενιές και γενιές δημιουργών. Η συγγραφέας, με πλούσιες αναφορές σε επίσημες πηγές δημοσιεύσεων και καταχωρήσεων έργων και δημιουργών, όχι μόνο καταγράφει τα δεδομένα τής ρωσικής λογοτεχνίας την αντίστοιχη αυτή περίοδο, αλλά, συνάμα, σκιαγραφεί λεπτομερώς τα συνθετικά εκείνα στοιχεία που συγκρότησαν κι εξακολουθούν να προσδιορίζουν την ταυτότητα της σύγχρονης, πνευματικά, Ρωσίας. Γυναίκες και άνδρες, ποιητές και πεζογράφοι, ρεύματα σκέψης και καλλιτεχνικής πρωτοπορίας, όλα αποτυπώνονται με τρόπο ενδελεχή, επιτρέποντας στον αναγνώστη τη νοητή αναπαράσταση μιας ολάκερης εποχής και των συνεπειών της για τον άνθρωπο και τον πνευματικό του κάματο. Ένα έργο σταθμός για την ελληνική λογοτεχνική παραγωγή, καθώς θέτει επί τάπητος τις συνθήκες κάτω από τις οποίες συντελέστηκαν έργα που θαυμάζουμε στο διάβα των χρόνων και για τα οποία ο ανθρώπινος πόνος και ο φόβος έγιναν σημεία αναφοράς και αυτοπροσδιορισμού.