Ο πρώτος άνθρωπος

«Τελικά, θα μιλήσω γι' αυτούς που αγαπούσα», γράφει ο συγγραφέας Αλμπέρ Καμί σε μια σημείωση γιατο βιβλίο του Ο Πρώτος 'Ανθρωπος. Το σχέδιο αυτού του μυθιστορήματος, που ο συγγραφέαςδούλεψε λίγο πριν από το θάνατό του, ήταν φιλόδοξο. Είχε πει μάλιστα κάποτε πως οι συγγραφείς«διατηρούν την ελπίδα να ξαναβρούν τα μυστικά μιας παγκόσμιας τέχνης που, με ταπεινότητα κιανωτερότητα, θα ανάσταινε επιτέλους τα πρόσωπα στη σάρκα τους και τη διάρκειά τους».
Ξεκινώντας, έθεσε τα θεμέλια αυτού που αποτελούσε την αφήγηση της παιδικής ηλικίας του «πρώτουανθρώπου» του. Αυτή η πρώτη γραφή είναι αυτοβιογραφική, χαρακτηριστικό που σίγουρα δε θαπαρέμενε στην τελική απόδοση του μυθιστορήματος. Όμως αυτή η αυτοβιογραφική πλευρά είναι σήμεραπολύτιμη. Ο Καμί διηγείται εδώ, χρησιμοποιώντας χιλιάδες άγνωστες λεπτομέριες, τη γέννηση στηνάγρια Ανατολική Αλγερία. Την απουσία του πατέρα, που σκοτώθηκε στην αρχή κιόλας του Α'Παγκοσμίου Πολέμου, έτσι ώστε ο γιος να γίνει «ο πρώτος άνθρωπος». Τις μέρες των παιδικώνχρόνων στην Μπελκούρ, στη «φτωχική γειτονιά» του Αλγερίου, μέσα σ' ένα περιβάλλον στερημένοαπ' όλα και αγράμματο. Τις χαρές των ταπεινών. Το σχολείο, την εκ θαύματος επέμβαση τουδασκάλου, που θα βοηθήσει το παιδί να συνεχίσει τις σπουδές του, έναν ολόκληρο μικρόκοσμο,άλλοτε ευτράπελο και ζεστό, άλλοτε σκληρό, και πρόσωπα φτιαγμένα από αγάπη, όπως η μητέρα του,πάντα σιωπηλή. Αυτές οι εικόνες δε συγκροτούν μονάχα μια γλαφυρή ιστορία, αλλά και μιασυνταρακτική εξομολόγηση.
Όταν ο αναγνώστης διαβάσει αυτές τις σελίδες, θα δει να εμφανίζονται οι ρίζες της μελλοντικήςπροσωπικότητας του Καμί, η ευαισθησία του, η γέννηση της σκέψης του, οι αιτίες της πολιτικήςτου στράτευσης. Θα καταλάβει γιατί, σ' όλη του τη ζωή, ο Αλμπέρ Καμί θέλησε να μιλά εν ονόματιαυτών που δεν τους επιτρέπεται ο λόγος.