Συνταγματική θεωρία των θεμελιωδών δικαιωμάτων

Τα θεµελιώδη δικαιώµατα συνιστούν το µεγάλο επίτευγµα του ευρωπαϊκού συνταγµατικού πολιτισµού και αποτελούν κεντρικό κοινό στοιχείο των πολιτευµάτων του λεγόµενου δυτικού κόσµου. Κατακτήθηκαν σε µια µακρά πορεία ιδεολογικών ζυµώσεων, πολιτικών συγκρούσεων και επώδυνων διεκδικήσεων, µε ορόσηµο τις µεγάλες επαναστάσεις του 18ου αιώνα και µε κινητήρια δύναµη την ανάγκη για προστασία του ανθρώπου από την αυθαιρεσία, τον πόνο και την εξαθλίωση. Παρ’ όλα αυτά, η διασφάλισή τους από τα πολλαπλά, διαρκώς µεταβαλλόµενα και εντεινόµενα επίπεδα κρατικής, διακρατικής, υπερεθνικής µα και ιδιωτικής αυθαιρεσίας δεν είναι δεδοµένη. Η προστασία τους έγκειται στην κατοχύρωσή τους από το δίκαιο, µε πρωταρχικό τον ρόλο του Συντάγµατος. Στο πλαίσιο αυτό, αναδεικνύεται καθοριστικός ο ρόλος της νοµικής θεωρίας, και δη της συνταγµατικής. Όµως, η σύγχρονη θεωρία µοιάζει να εγκλωβίζεται στα επιτεύγµατα του παρελθόντος της και δείχνει να υστερεί στη µάχη για την αποτελεσµατική προστασία των θεµελιωδών δικαιωµάτων στη νέα εποχή. Περισσότερο ίσως από τα άλλα πεδία, η ευαίσθητη ύλη των θεµελιωδών δικαιωµάτων υφίσταται τους κραδασµούς της παγκοσµιοποίησης, των τεχνολογικών αλµάτων, της φθοράς του περιβάλλοντος, αλλά και των διεθνών ανακατατάξεων, των περιφερειακών ολοκληρώσεων και των µεταβολών της εξουσίας που έφερε ο 21ος αιώνας. Ιχνηλατώντας τη συνεχή εξέλιξη των θεµελιωδών δικαιωµάτων σε έναν αδιάκοπα µεταβαλλόµενο κόσµο, όπου διαρκώς διακυβεύεται η συρρίκνωσή τους, το βιβλίο αυτό επιχειρεί µία –ταυτόχρονα θεωρητική και µεταθεωρητική– ανάπτυξη του συνταγµατικού δικαίου των θεµελιωδών δικαιωµάτων. Ευελπιστεί έτσι να συµβάλει στην απαραίτητη µετεξέλιξή τους, προκειµένου να εξακολουθήσουν να εκπληρώνουν τον καθοριστικής σηµασίας ρόλο τους.