Ραμανουτζάν, ο Ινδός μαθηματικός

Ο Robert Κanigel, κατάφερε να γράψει μια βιογραφία που θεωρείται πλέον κλασική (αφού το βιβλίο τελείωσε γύρω στο 1990). Εχει ανατρέξει σε αναρίθμητες πηγές και καταφέρνει να εξοικειώσει ακόμη και τον αναγνώστη που δεν έχει ιδιαίτερες γνώσεις μαθηματικών με μια πραγματική μεγαλοφυΐα του χώρου. Το βιβλίο διαβάζεται άνετα ακόμη και εκεί όπου παρουσιάζεται ένα μέρος των εργασιών του Ραμανουτζάν στα μαθηματικά. Δεν αρκείται όμως μόνον σε αυτό, αλλά είναι πηγή πολλών πληροφοριών για τη ζωή στην Αγγλία στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, για επιστήμονες εκείνης της εποχής, για τα ήθη και τα έθιμα της Νότιας Ινδίας.

Στο βιβλίο του «Ραμανουτζάν, ο Ινδός Μαθηματικός», ο Robert Kanigel, εκτός την ίδια τη ζωή του Ραμανουτζάν, επιχειρεί να μας παρουσιάσει, με απλότητα και σαφήνεια, σημαντικό τμήμα από το επιστημονικό έργο του μεγάλου Ινδού αυτοδίδακτου μαθηματικού. Τα καταφέρνει περίφημα. Άλλωστε, σύμφωνα με τον Einstein, η βιογραφία ενός επιστήμονα σχεδόν εξαντλείται στην παρουσίαση και αποτίμηση του έργου του, αφού οι λεπτομέρειες της προσωπικής του ζωής μικρή σημασία έχουν, συνιστώντας απλώς τη «γαρνιτούρα» στην προσωπική του ιστορία. Ακόμη κι αν βρίσκει κάποιος κάπως εξεζητημένη την άποψη αυτή του Einstein –αφού ο επιστήμονας δεν δρα σε κοινωνικό και πνευματικό κενό αλλά μέσα σε συγκεκριμένο ιστορικό περιβάλλον–, δεν μπορεί παρά να συμφωνήσει μαζί του ότι βιογραφία επιστήμονα χωρίς έμφαση στην παρουσίαση του έργου του δεν νοείται.
Επομένως, το ανά χείρας βιβλίο επιδέχεται πολλές και διαφορετικές αναγνώσεις, αφού μπορεί να διαβαστεί μέσα από τα μάτια ενός μαθηματικού, ενός ιστορικού της επιστήμης, ενός κοινωνιολόγου ή ακόμη κι ενός ειδικού στις πολιτισμικές σπουδές (cultural studies).


…Ο Ραμανουτζάν επιχείρησε να αυτοκτονήσει, πέφτοντας στις γραμμές του υπόγειου σιδηροδρόμου του Λονδίνου. Η απόπειρα απέτυχε, επέστρεψε στην Ινδία, μήπως και κατορθώσει να αναρρώσει, αλλά μάταια.
Στις 26 Απριλίου του 1920 ο Ινδός Mαθηματικός πεθαίνει στο Μαντράς, σε ηλικία 33 ετών, από μια ασθένεια του παχέος εντέρου. Παρά τη γενικότερη θλίψη που επικράτησε για την απώλειά του, ένα είναι βέβαιο: ο Ραμανουτζάν έζησε τη, σύντομη είναι η αλήθεια, ζωή του όπως την επιθυμούσε.
Ασχολούμενος με εκείνα που πραγματικά τον ενδιέφεραν και αντλώντας ευχαρίστηση από τη δυνατότητά του να χάνεται στον προσωπικό, ονειρικό κόσμο του, όπου κανένας άλλος δεν διέθετε το «κλειδί» για να διεισδύσει. Εναν κόσμο γεμάτο από ινδικές θεότητες, μεταφυσικές αγωνίες αλλά και προκλητικές εξισώσεις, οι οποίες σπανίως αντιστέκονταν στην επίμονη πολιορκία του νεαρού ταλαντούχου Ινδού, που τόσο τις αγαπούσε…