Η διένεξη με τον Eberhard

Η Διένεξη με τον Eberhard αποτελεί τη δημόσια απάντηση του Kant στη σφοδρή κριτική τού Johann August Eberhard, καθηγητή φιλοσοφίας στη Χάλλε, κατά της υπερβατολογικής φιλοσοφίας – και ταυτόχρονα μια συνοπτική αλλά περιεκτική έκθεση των σπουδαιότερων προβλημάτων της Κριτικής του καθαρού Λόγου.
Πρόκειται για ένα πολεμικό κείμενο που αντικρούει τους ισχυρισμούς του δογματικού μεταφυσικού Eberhard, οι οποίοι στηρίζονταν αποκλειστικά σε παρανοήσεις ή διαστρεβλώσεις των καντιανών θέσεων και σε σοφιστικούς συλλογισμούς που αποσκοπούσαν στην ακύρωση του κριτικού εγχειρήματος, ανοίγοντας το δρόμο σε έναν απεριόριστο δογματισμό του καθαρού Λόγου. Θιασώτης της επέκτασης της γνώσης στον νοητό κόσμο των υπεραισθητών αντικειμένων, ο Eberhard οδηγήθηκε –σύμφωνα με τον Kant– στις «άγονες ερήμους της οντολογίας», προβαίνοντας σε λογικά άλματα «όπως οι ταχυδακτυλουργοί της Μεταφυσικής» και συγχέοντας τις λογικές με τις υπερβατολογικές προτάσεις.
Αποδοκιμάζοντας «αυτόν τον αλαζονικό τσαρλατανισμό», η Διένεξη αποτυπώνει τη σύγκρουση ανάμεσα στον δογματικό ορθολογισμό και την κριτική φιλοσοφία, αποσαφηνίζοντας τις κύριες γνωσιοθεωρητικές παραδοχές του κριτικισμού με τις οποίες απομακρύνεται από την παραδοσιακή μεταφυσική.