Το μαντείο της Δωδώνης

Από τον Πρόλογο στο βιβλίο

[...] Αν, όπως λέγεται, ένα βιβλίο είναι ένα ταξίδι στον τόπο, στο χρόνο, στα πρόσωπα, "το μαντείο της Δωδώνης" είναι επιπλέον και ένα μακρινό φως από το παρελθόν, όπου είναι ριζωμένος ο πολιτισμός. [...]





"Κατ' αρχάς μεν ουν άνδρες ήσαν οι προφητεύοντες· και τούτ' ίσως και ο ποιητής εμφαίνει· υποφήτας γαρ καλεί, εν οις τάττοιντο καν οι προφήται· ύστερον δ' απεδείχθησαν τρεις γραίαι, επειδή σύνναος τω Διί προσαπεδείχθη και η Διώνη"

(Στράβων 7,7,12)

"... εχρησμώδει δ' ου δια λόγων, αλλά δια τινων συμβόλων, ώσπερ το εν Λιβύη Αμμωνιακόν"

(Στράβων 7, απόσπ. 1α)

Με τα θέματα της αρχαίας ελληνικής μαντικής και την έννοια του διφορούμενου ασχολούμαι περισσότερο από τριάντα χρόνια. Όταν για πρώτη φορά άρχισα να συγκεντρώνω υλικό για το μαντείο των Δελφών είχα τόσο εντυπωσιαστεί από την πορεία, τη δράση και τους αινιγματικούς χρησμούς του εκπληκτικού εκείνου μαντικού ιερού, ώστε πίστευα πως κανένα άλλο μαντείο -ούτε και αυτό της Δωδώνης- δε θα ήταν άξιο να σταθεί πλάι του για να συγκριθεί μαζί του και -πολύ περισσότερο- δε θα μπορούσε να αποτελέσει το θέμα ενός ξεχωριστού βιβλίου που να αξίζει τον κόπο.

Αργότερα όμως, ύστερα από την εντύπωση και του βιβλίου μου "Η μαντική στην αρχαία Ελλάδα και ο ρόλος της στα αρχαία ελληνικά κείμενα", ομολογώ πως είδα τα πράγματα κάπως διαφορετικά, άρχισα μάλιστα ν΄ανακαλύπτω ανάμεσα στα δυό αυτά σπουδαιότερα ελληνικά μαντεία και κάποιες αντιστοιχίες περισσότερο ή λιγότερο εξισσοροπιστικές. Έτσι εξακολουθώ φυσικά να θεωρώ τους Δελφούς ως το σημαντικότερο μαντείο της αρχαίας Ελλάδας -όπως άλλωστε πιστεύουν και οι άλλοι μελετητές- παράλληλα όμως βλέπω ότι η Δωδώνη από τη μεριά της υπήρξε το αρχαιότερο ελληνικό μαντείο- για ένα χρονικό διάστημα πρέπει να ήταν και το μοναδικό- και συγχρόνως ο κυριότερος "αντίπαλος" των Δελφών, ανάμεσα σε τόσα άλλα μαντεία. [...]

(Από τον πρόλογο του βιβλίου)