Το 10

Το βιβλίο είναι καλογραμμένο αλλά στενόχωρο και δυσάρεστο χωρίς μια κεντρική ιστορία. Παριστάνει το ηθογραφικό αλλά είναι υπερβολικό, ίσως και ψευδές στην απεικόνιση της κοινωνίας της εποχής του συγγραφέα. Ο ρεαλισμός του είναι κυνικός με μοναδική παράμετρο τον χυδαίο ερωτισμό που διαπερνά ολόκληρο το έργο του. Ίσως αυτός να προέρχεται και από απωθημένα του ίδιου του συγγραφέα. Πάντως δεν πείθει για τον ρεαλισμό των γεγονότων που παρουσιάζει σαν αντιπροσωπευτικά της ελληνικής κοινωνίας του ’60.
Η πολιτική άποψη που προωθείται στο βιβλίο, προφανώς η δική του, είναι ένας έντονος αντικομμουνισμός σε πλήρη συμφωνία με την γνώριμη κρατική προπαγάνδα της εποχής. Μας κάνει και μάθημα αντι-μαρξισμού κρατώντας μια δήθεν ουδέτερη θέση. Όπως όλοι οι αντιδραστικοί της εποχής του που προσπαθούν να παραστήσουν ότι έχουν αντικειμενικά επιχειρήματα κατά των κομμουνιστών, ενώ ουσιαστικά τρέμουν να μην χάσουν τα μικρά ή μεγάλα ταξικά τους προνόμια. Ωστόσο είναι ακραίος και φτάνει σε έντονη αντιλαϊκή ρητορική.
Κανένας από τους χαρακτήρες του δεν είναι αυτό που ονομάζουμε «καλός άνθρωπος» εκτός αν πρόκειται για κάποιον ανόητο. Οι φτωχοί παρουσιάζονται άρπαγες, κακοί και διεφθαρμένοι υπονοώντας ότι είναι άξιοι της δυστυχίας τους. Στην πραγματικότητα δεν ηθογραφεί τον λαό αλλά ένα υπαρκτό όμως ολιγομελές κουρελο-προλεταριάτο (λούμπεν) χωρίς μόρφωση, χωρίς ικανότητες και χωρίς φραγμούς (ούτε ταξικούς ούτε ηθικούς). Και αφού δημιουργήσει πρώτα αυτή την εικόνα, την αποδίδει σε ολόκληρη την φτωχολογιά της εποχής του ίσως γιατί έτσι δικαιολογείται η κακομεταχείριση του λαού από τους επικυρίαρχους αστούς. Που σκόπιμα τους συγχέει με τους μικροαστούς, όπως ο ίδιος και η οικογένειά του και συγκεκριμένα ο πατέρας του που σαν ανώτερος τραπεζικός υπάλληλος ήταν πιθανόν να ταυτίζονταν με τα αφεντικά του και ήλπιζε ότι ήταν όμοιός τους. Ο Καραγάτσης σ’ αυτό μοιάζει με τον Μπαλζάκ : οι επικρίσεις του για την ανώτερη κοινωνία της εποχής του αναδύουν ένα αίσθημα προσμονής και ζήλιας. Μια έντονη επιθυμία να ήταν και αυτός μέλος αυτής της άρχουσας τάξης και να μπορούσε να κάνει ο ίδιος όσα έμμεσα κατακρίνει στο βιβλίο του. Αν ζούσε και αυτός στην Γαλλία του 19ου αιώνα είναι πιθανό να κολλούσε ένα «ντε» μπροστά από το όνομά του, όπως ο Μπαλζάκ.

Ο Καραγατσης στο τελευταιο του μυθιστορημα μας εκπλησει με την απελευθερωση των ηθων που δεν εχει προηγουμενο.Ερωτικοι δεσμοι μεταξυ ανδρων ,μια γυναικα με 5 ανδρες, μικρες με μεγαλους και ολοι με ολους γενικα.Το υφος του βιβλιου φερνει πολυ απο ελληνικη ταινια του 60 ,εξελισσετε στον αγαπημενο πειραια και παρολο τις πολλες σελιδες του διαβαζεται γρηγορα.

Πολύ καλό. Ένα γοητευτικό μωσαϊκό της λαϊκής Ελλάδας του ’50, που η αφήγηση και η γλώσσα του Καραγάτση το κάνουν αλησμόνητο. Δυστυχώς, έμεινε ανολοκλήρωτο σε κρίσιμο σημείο και άφησε την περιέργειά μας ακόρεστη... Κρίμα.