Η πολιτισμική ταυτότητα της ορθοδοξίας

Η μελέτη αυτή πραγματεύεται κάποια θέματα καθοριστικής βαρύτητας για τη διαμόρφωση της πνευματικής και πολιτισμικής ταυτότητας του ορθόδοξου χριστιανού. Το αυτεξούσιο, η ελευθερία της βούλησης, η δυνατότητα της επιλογής στην ορθόδοξη παράδοση δεσπόζουν και μας διδάσκουν την αγωνιστικότητα, τη μαχητικότητα και το πάθος για την καλή αλλοίωση και τη μεταμορφωτική αλλαγή. Κλειδί για την έναρξη της μεταμορφωτικής εκλάμπρυνσης είναι η αποδοχή της πραγματικότητας και η υιοθέτηση της αγωνιστικής διάθεσης για το παρόν και το μέλλον. Η πραγματικότητα δεν αλλάζει, το μόνο που μεταβάλλεται και φέρει μέσα του τη δυναμική της αλλαγής είναι η σημερινή μας στάση απέναντι στα γεγονότα, από την οποία εξαρτάται και το νόημα που θα δώσουμε όχι μόνο σε ό,τι έχει ήδη συμβεί αλλά και στην ίδια μας τη ζωή. Το καταλάγιασμα, η συμφιλίωση, η αποδοχή, η ενσωμάτωση και η ένταξή μας μέσα σε όλα αυτά που γίγνονται ή έχουν ήδη συμβεί λειτουργεί απελευθερωτικά απεγκλωβίζοντας τις δημιουργικές μας δυνάμεις, που μας βοηθούν να κοιτάξουμε τον κόσμο αισιόδοξα και ρεαλιστικά. Η σημερινή πραγματικότητα βεβαιώνει ότι η ιστορία συνεχίζεται μέσα από εμάς. Η απόφαση για το πώς θα διαχειριστούμε το δώρο της ζωής βρίσκεται στα χέρια μας. Αν επιλέξουμε να ζήσουμε ευτυχισμένα και δημιουργικά αναδεικνύοντας το "τάλαντο" που μας χάρισε ο Θεός, σίγουρα θα έχουμε μια ζωή συναρπαστική, πλούσια και ολοκληρωμένη.
Έτσι η παρούσα μελέτη επικεντρώνεται στο "νυν" αναζητώντας το "αεί", ή καλύτερα αναγνωρίζοντας τη δύναμη του τώρα επιχειρεί μια σύνθεση ανάμεσα στο "νυν και αεί". Γι' αυτό και δοκιμάζει να προσεγγίσει μέσα από την ορθόδοξη παράδοση, την πατερική θεολογία και τον χριστιανικό πολιτισμό τα ερωτήματα που έχουν να κάνουν με το ποιος στα αλήθεια είμαι εγώ και πώς μπορώ να γίνω αυτό που ο Θεός θέλει να είμαι, από πού μπορώ να αντλήσω δύναμη και βοήθεια, τι μου προσφέρει η Εκκλησία μέσα από την εν Χριστώ ζωή και τα μυστήρια, ποιος είναι ο δρόμος που οδηγεί στον αληθινό προορισμό και ποια είναι τα εφόδια που μπορώ να προμηθευτώ για το μακρινό ταξίδι της πνευματικής προκοπής. Οι απαντήσεις αποσκοπούν να δώσουν απλώς τα ερεθίσματα για να γίνει το ταξίδι αυτό πιο εύκολο. Σε καμία περίπτωση δεν υπόσχονται προτάσεις κλειστές και ολοκληρωμένες. Ωστόσο, και μόνο η ενασχόληση και περιγραφή κάποιων πνευματικών μέτρων είναι ικανή να ανάψει στην κάθε καρδιά που αναζητά τη σπίθα για την επιδίωξη της αλλαγής, της μεταμόρφωσης στην περιοχή του θείου κάλλους και της φωτοδοτικής παρουσίας στην πραγματικότητα του ακτίστου φωτός που έχει βεβαίως προοριστεί για τον άνθρωπο, απαιτεί όμως και τη δική του σύμπραξη, συμβολή και συνεργία.