Φαναριώτικη και επτανησιακή ποίηση

Φαναριώτικη ποίηση, προσολωμικοί στιχουργοί, Σολωμός, Κάλβος, Βαλαωρίτης, σολωμικοί και μετασολωμικοί ποιητές.


Δεν πρόκειται για μεγάλη, ίσως ούτε για απλώς «σημαντική ποίηση». Τα έργα των Φαναριωτών ποιητών αυτής της περιόδου δεν μπορούν να συγκριθούν ούτε με το έπος του Διγενή Ακρίτα, ούτε με τον κύκλο των ακριτικών τραγουδιών, ούτε με τα δημοτικά τραγούδια, ούτε με την ασύγκριτη σε ποιότητα ποίηση της κρητικής Αναγέννησης. Είναι όμως μια ποίηση που την καλλιέργησαν κάποιες ξεχωριστές προσωπικότητες, και που έχει χαρακτήρα κυρίως διαφωτιστικό. (. . .) Μέσα από τη ζήτηση και την ανάπτυξη της αστικής παιδείας των Φαναριωτών, η ποίηση, εκτός από το ρόλο της «λυρικής αναψυχής», αναλαμβάνει να διαδραματίσει και το ρόλο ενός παιδαγωγού, ενός διδασκάλου, ενός πληροφοριοδότη, ενός ψυχολόγου. Κι αυτόν το ρόλο δεν μπορεί να τον εκπληρώσει ο ποιητής με μόνο το όποιο ταλέντο του. Πρέπει να κατέχει γνώσεις, να εξασκεί ένα σοβαρό επάγγελμα, συνήθως επιστημονικό, να έχει ταξιδέψει, να ξέρει γλώσσες, να ξεχωρίζει μέσα στην κοινωνία. Τέτοιοι είναι οι τύποι των ποιητών του Φαναριού.