Προς το παρόν

Η εποχή μας κληρονόμησε τη βαριά παράδοση της άρνησης: του Θεού, της Φύσης, της Ανισότητας. Μπορούσε κάποτε κανείς να αρνείται το Θεό στο όνομα των ανθρώπων, τη Φύση στο όνομα του πνεύματος, την ταξική κοινωνία στο όνομα της ισότητας. Μπορούσε να τα αρνείται όλα, κάθε μόριο του υπάρχοντος, πασχίζοντας να συντομεύσει τον ερχομό εκείνου που δεν είχε έλθει ακόμη. Κι αυτό το ακόμη… ενέπνεε τη θυσία και δικαιολογούσε τον φόνο. Αν όμως οι προσδοκίες λείψουν, τι μένει; Αφού η ιστορία δεν προστατεύει, ας βρεθεί ένα μονοπάτι μέσα στο τυχαίο.

Κι εδώ αρχίζει η δουλειά της κατάφασης. Δύσκολη δουλειά. Γιατί πού θα στηριχτεί η κόπωση για να ψελλίσει ένα ναι; Ο στωικός, ο χριστιανός, τηρούσαν με τον τρόπο του ο καθένας το «ασπάζεσθαι τα συμβαίνοντα». Ο Επίκτητος, ο Σπινόζα, ο Πασκάλ υπομένουν επειδή υπάρχει ένα Σύμπαν ή ένας Θεός. Ακόμη και ο αρνητής Νίτσε κηρύσσει την amor fati προσμένοντας τον υπεράνθρωπο, κι ο Μαρξ «ανέχεται» τον καπιταλισμό γιατί στο τέλος θα διευκόλυνε τον κομμουνισμό. Σήμερα, στο όνομα τίνος θα γινόταν ανεκτό το παρόν;