Η Αμερικανική Σχολή Κρήτης (1837-1843)

Αιγυπτιοκρατούμενη Κρήτη, 1837. Μια αμερικανική ιεραποστολική εταιρεία στοχεύοντας στην εξάπλωση του προτεσταντισμού στην ανατολική Μεσόγειο, παρά την μεγάλη οικονομική κρίση της εποχής, αποστέλλει ένα ζευγάρι Αμερικανών στην Κρήτη να ιδρύσουν σταθμό και Σχολή για αγόρια και κορίτσια. Η ορθόδοξη Εκκλησία, υποπτευόμενη προσηλυτισμό, αντιδρά. Τελικά η Σχολή ανοίγει στα Χανιά και γίνεται περιζήτητη. Απροσδόκητα όμως το 1843 κλείνει παρά τις ικεσίες των κατοίκων. Η νίκη των Άγγλων στον Α΄ αγγλοκινεζικό πόλεμο του οπίου αλλάζει τα σχέδια της εταιρείας. Θέλοντας να επεκταθεί «στον λαμπρό αγρό» της Κίνας, όπου οι δαπάνες θα πιάνουν τόπο, ανακαλεί αιφνιδιαστικά τους ιεραποστόλους από την Κρήτη, αφού δεν φέρνουν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.
Ο αναγνώστης παρακολουθώντας «κινηματογραφικά» τα ιστορικά γεγονότα της εποχής και του τόπου μέσα από τον ποικίλο λόγο των «ηρώων» γνωρίζει το ήθος και τις ιδέες τους για την πίστη, την ιεραποστολή, την αξία της παιδείας, τον ρόλο της γυναίκας, την ελευθερία. Εκπλήσσεται που τόσο πρώιμα προβάλλονται τα κοινωνικά προβλήματα που δημιουργούν οι απολύσεις από την εργασία. Απογοητεύεται που χριστιανοί από θέση ισχύος, ντυμένοι το ένδυμα της φιλανθρωπίας, ενεργούν με θρησκευτική υστεροβουλία. Ενοχλείται με τη μεθοδική χρησιμοποίηση του αναγκεμένου ορθόδοξου διδασκάλου ως φερέφωνου αλλότριων χριστιανικών πεποιθήσεων. Στο τέλος διαπιστώνει ότι δεσμοί αγάπης συνέδεαν το ζευγάρι των Αμερικανών με τους ντόπιους.