Η ανάδυση της έννοιας «ψυχική νόσος» στον ευρωπαϊκό πολιτισμό

Είναι γνωστή η αναφορά σε αρχαία ψυχιατρική. Με δεδομένο, όμως, ότι η έννοια και ο όρος «ψυχιατρική» δημιουργήθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα, μοιάζει ορθότερη η θέση του Jackie Pigeaud πως δεν μπορούσε να υπάρχει αρχαία ψυχιατρική, αφού δεν υπήρχε τότε μια ξεχωριστή και εξειδικευμένη ιατρική για την «τρέλα». Άλλωστε, οι γιατροί εκείνης της εποχής την περιγράφουν ως μια αρρώστια ανάμεσα στις άλλες, δηλαδή ως σωματικό νόσημα.

Χωρίς ψυχ-ιατρική δεν μπορεί να υπάρξει ψυχική-νόσος. Θα υπάρξει όμως το φυλογενετικό της σπέρμα: Στην ιατρο-φιλολοσοφική παράδοση της ελληνικής αρχαιότητας [το έργο των Ιώνων φυσιοκρατών φιλοσόφων] αναπτύσσεται ένας ψυχοπαθολογικός προβληματισμός, εντός του οποίου, θα αναδυθεί η έννοια νόσος της ψυχής, νόσος «σωματική» με επιπτώσεις στη ψυχή ή/και «ψυχική» με επιπτώσεις στο σώμα. Αυτή η πολυσύνθετη διαδικασία, που θα ολοκληρωθεί κατά την ρωμαϊκή εποχή με την επικράτηση του δυϊσμού, προαπαιτούσε μια διττή συνειδητοποίηση: ιατρική (αφού πρόκειται για νόσο) και φιλοσοφική (αφού ο προβληματισμός αφορά την ψυχή) για να καταλήξει στην ανάδυση της έννοιας ψυχική νόσος.

Επίμετρο:
Το αρχαιοελληνικό λεξιλόγιο του πόνου.
Τα όνειρα στην ελληνική αρχαιότητα & ένα σχόλιο από τη σύγχρονη μεταψυχολογία