Συντακτικό της αρχαίας ελληνικής (Α Γυμνασίου ώς Γ Λυκείου)

Η γλώσσα δεν είναι άθροισμα φωνημάτων, αλλ' άθροισμα διανοημάτων. Φωνήματα διαθέτουν και τα ζώα· δε διαθέτουν όμως διανοήματα. Άρα, το συντακτικό είναι μάθημα πρωτίστως διανοητικό. Διότι κάθε λέξη δεν είναι φορέας ενός απλού μηνήματος, αλλά, προσδενόμενη στις άλλες, γίνεται παραγωγός αιτία κάποιου διανοήματος. Στην τέχνη του «συν-τάσσειν» τις λέξεις κάθε λαός έχει αποτυπώσει τη σκέψη, τη διανοητικότητά του. Και, επειδή ο αρχαίος ελληνικός στοχασμός από κάθε άποψη υπήρξε ανυπέρβλητος, συνάγεται ότι το Συντακτικό του αρχαίου ελληνικού λόγου δεν είναι άγονη πνευματική προσπάθεια· είναι άσκηση, γύμναση του μυαλού, το οποίο, πέρα από ευελιξία και ευστροφία, αποκτά κι ευαισθησία, φαντασία και δημιουργικότητα.