Γέροντες και γυναικείος μοναχισμός

Το πολυσέλιδο (974 σελ.) και πολύτιμο αυτό βιβλίο, καρπός ιδιαίτερα κοπιώδους εργασίας του π. Δημητρίου, παρουσιάζει την ιστορία και την οργάνωση του ασκητικού βίου γυναικείων κοινοβίων όλων των περιοχών της Ελλάδος, ως συνέχεια προηγούμενης έκδοσης του ιδίου, με τον τίτλο «Μοναζουσών σύναξις – Θαυμαστόν γυναικείον Γεροντικόν του 20ού αιώνος».

Όπως σημειώνει στον πρόλογο της παρούσας έκδοσης ο Σεβαστός Καθηγούμενος της Ι. Μ. Μ. Βατοπαιδίου Γέρων Εφραίμ, η πρόοδος κάθε γυναικείου κοινοβίου οφείλεται κυρίως στην ύπαρξη ενός πεπειραμένου Γέροντα. Ενώ η Γερόντισσα είναι η μητέρα και το σημείο αναφοράς των μοναζουσών, ο Γέροντας είναι ο έμπειρος καθοδηγητής στις ατραπούς της μοναστικής ζωής και για τις μοναχές και για την Γερόντισσα. Αυτός διασφαλίζει την καλύτερη σχέση μεταξύ της Ηγουμένης και των υποτακτικών της και αποτελεί εχέγγυο επιτυχίας στην οδό της απαθείας και της σωτηρίας. Αυτό βέβαια πραγματοποιείται με την προϋπόθεση ότι ο Γέροντας έχει ζήσει πρώτος αυτός την υπακοή και έχει αποκτήσει εμπειρία των θλίψεων και των δοκιμασιών της μοναστικής ζωής, αλλά και των επισκέψεων της θείας Χάριτος. Ο Γέροντας οφείλει να είναι διδάσκαλος, έμπειρος ιατρός και κυβερνήτης των ψυχών, καλός ποιμένας και ποθητός πατέρας για τις μοναχές που του έχει εμπιστευθεί ο Θεός.

Τέτοια φωτεινά παραδείγματα Γερόντων, όπως ο Άγιος Νεκτάριος, ο Άγιος Σάββας εν Καλύμν?, ο Γέροντας Ιωσ?φ ο Ησυχαστής, ο Γέροντας Αμφιλόχιος Μακρής, ο Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος, ο Άγιος Άνθιμος εν Χί?, ο Γέροντας Αθανάσιος Χαμακιώτης, ο Άγιος Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης, ο Άγιος Παΐσιος Αγιορείτης και άλλοι, παρουσιάζονται στον τόμο αυτό.

Με ακάματο ζήλο ο συγγραφέας αντλεί στοιχεία και πληροφορίες από πολλές πηγές, με έναν σκοπό: να παρουσιάσει την αγία ζωή, την άσκηση και την κατά το υπόδειγμα του Χριστού πνευματική πατρότητα των μακαριστών Γερόντων, οι οποίοι έγιναν έτσι ζωντανό παράδειγμα ανιδιοτελούς διακονίας για τις πνευματικές τους θυγατέρες, αυτές που εγκαταβίωσαν στα μοναστικά καθιδρύματα που σκιαγραφούνται στον παρόντα τόμο.

Πνευματικοί καρποί των αγίων αυτών Γερόντων, που κοσμούν την εν λόγω έκδοση, είναι οι μορφές των Γεροντισσών και μοναζουσών οι οποίες μυήθηκαν από τους πνευματικούς τους πατέρες στην ευλογημένη οδό της ασκήσεως, της υπακοής, της προσευχής, της σιωπής, της μετανοίας. Με απλότητα, πληρότητα και σαφήνεια, και με την παράθεση πλούσιου φωτογραφικού, αρχειακού και βιβλιογραφικού υλικού, σκιαγραφείται η ιστορία και η ζωή μικρών και μεγάλων γυναικείων μονών, από την Κεφαλλονιά ως την Χίο και από την Καλαμάτα ως την Αλεξανδρούπολη. Κυρίως όμως περιγράφονται οι ασκητικοί αγώνες, οι διδαχές, το έργο και η εν γένει προσφορά ευλογημένων μοναχών που άνθησαν στους πνευματικούς λειμώνες γυναικείων κοινοβίων.

Για τον κουρασμένο οδοιπόρο της άνυδρης και αυχμηρής ερήμου της εποχής μας, είναι μια όαση η εντρύφηση στον θησαυρό των ασκητικών αυτών μορφών, όπως γλαφυρά και με πνευματική ευαισθησία περιγράφονται από τον π. Δημήτριο Καββαδία.