Το blues των ψαράδων ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΟ

Ποιός και γιατί δολοφόνησε τον νεαρό Ιάπωνα, έμπορο τόνων, που βρέθηκε με ένα καμάκι στην πλάτη σ' ένα αλιευτικό, έρμαιο των κυμάτων, στ' ανοιχτά του Κέηπ Κοντ.
Ένας μυστηριώδης γερό-Ιάπωνας στο Τόκιο δηλώνει ότι είναι παππούς του δολοφονημένου και προτείνει στον Αριστοτέλη «Σοκ» Σοκαρίδη, περιστασιακό ντεντέκτιβ και επαγγελματία ψαρά, να βρει τον δολοφόνο.
Γιατί όμως διάλεξε τον «Σοκ»; Πώς ξέρει τόσα για την προσωπική του ζωή ο πάμπλουτος γέρος από το Τόκιο; Ο ντεντέκτιβ διαισθάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά. Αλλά έχει ανάγκη τα χρήματα για να επισκευάσει το σκάφος του που έχει πάθει μεγάλη ζημιά.
Αυτό που αρχίζει σαν μια απλή έρευνα για το θάνατο ενός νέου και για την ψυχική ηρεμία του γέρου παππού του, εξελίσσεται σε μια συναρπαστική περιπέτεια με φόντο τα συμφέροντα των ψαράδων, την λεηλασία του ενάλιου πλούτου, την εξαγωγή τόνου από την Αμερική στην Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου και την Ιαπωνική Μαφία.








ΚΡΙΤΙΚΗ



Μετά τις εκδόσεις Οξύ που γνώρισαν στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό τον σπουδαίο ελληνοαμερικανό συγγραφέα αστυνομικών (ή μάλλον γκαγκστερικών) ιστοριών Τζορτζ Πελεκάνο, ο οποίος τοποθετεί τη δράση των ελληνικής καταγωγής ηρώων του στην Ουάσιγκτον, οι εκδόσεις Γκοβόστη παρουσιάζουν έναν άλλο ελληνοαμερικανό συγγραφέα ιστοριών μυστηρίου, τον Πωλ Κεμπρέκος. Ο συγγραφέας αυτός, ο οποίος εργάστηκε επί είκοσι χρόνια ως δημοσιογράφος και διευθυντής εφημερίδων, θεωρείται ­διαβάζουμε στο δυστυχώς ελλιπέστατο βιογραφικό του στο αφτί των δύο βιβλίων­ σημαντικός συγγραφέας ιστοριών μυστηρίου στην Αμερική και έχει τιμηθεί με το ανάλογο βραβείο, το Private Eye Writers of America's Award. Κεντρικός ήρωάς του είναι ο ελληνικής καταγωγής πρώην αστυνομικός σε τμήμα της Βοστώνης Αριστοτέλης Π. (του Πλάτωνα, δηλαδή) Σοκαρίδης, χαϊδευτικά Σοκ, δύτης, ψαράς και ενίοτε ερασιτέχνης ντετέκτιβ, που ζει και δρα στη βορειοανατολική ακτή των ΗΠΑ, συγκεκριμένα στο Κέιπ Κοντ. Ο Σοκαρίδης, που σπούδασε τους κλασικούς στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης (αρέσκεται στο να μεταφράζει τις πινακίδες των δρόμων στα λατινικά και στα αρχαία ελληνικά), μολονότι μισεί τον πόλεμο, πολέμησε με τους πεζοναύτες στο Βιετνάμ και γύρισε σώος στο σπίτι του αλλά με τσακισμένα τα νεύρα. Η οικογένειά του έχει την πρώτη εταιρεία κατεψυγμένης πίτσας στη Νέα Αγγλία (το όνομα αυτής «Παρθενών»), η μητέρα του Μαρία γεννήθηκε στην Κρήτη, ο παππούς της πολέμησε με γενναιότητα τους Τούρκους, ενώ έχει μια αδελφή, τη Χλόη, και μια θεία, τη Δήμητρα.

Στο μυθιστόρημα Μανία καταβρόχθισης (πρωτότυπος τίτλος Feeding Frenzy), στο οποίο χρησιμοποιείται ως μότο η φράση του Σοφοκλή «Οι μεγαλύτεροι πόνοι είναι αυτοί που οι ίδιοι προκαλούμε στον εαυτό μας», ο Σοκαρίδης αναλαμβάνει να εξιχνιάσει την υπόθεση κάποιων νεκρών και τραυματιών που εκβράστηκαν σε μια παραλία με λουόμενους. Οι έρευνές του τον οδηγούν σε μια καλά οργανωμένη μαφία οικοπεδοφάγων. Ο Κεμπρέκος μιλάει για τους διεφθαρμένους και ρουσφετολόγους πολιτικούς, τους διαπλεκόμενους δημοσιογράφους, τα σκάνδαλα στην ανάθεση των δημόσιων έργων, τη διακίνηση ναρκωτικών, τη διακίνηση επικίνδυνων φορτίων από χημικά. Με αυτό τον τρόπο επιχειρεί να κάνει κριτική στο «αμερικανικό όνειρο» και να δείξει μέχρι ποίου σημείου απληστίας μπορούν να φτάσουν οι κυνηγοί του πλούτου.

Στο μυθιστόρημα Το μπλουζ των ψαράδων (πρωτότυπος τίτλος Bluefin Blues), όπου ως μότο προτάσσεται η φράση του Ευριπίδη «Αυτούς που οι θεοί θέλουν να καταστρέψουν, τους τρελαίνουν πρώτα», ένας νεαρός ιάπωνας ιχθυέμπορος βρίσκεται νεκρός, καμακωμένος στην πλάτη στο κατάστρωμα ενός αλιευτικού. Ο Σοκαρίδης αναλαμβάνει να διαλευκάνει τον φόνο και εμπλέκεται σε μια περίεργη ιστορία που συνδέεται με την εξαγωγή τόνου από την Αμερική στην Ιαπωνία, τη λεηλασία του ενάλιου πλούτου και τη γιαπωνέζικη μαφία, τη γνωστή ως Γιακούζα, τους μεγαλόσχημους δικηγόρους και μηχανικούς που χτίζουν βίλες σε παρθένα εδάφη. Μετά από περιπέτειες, και την πολύτιμη συμβολή του θείου του Κωνσταντίνου, κατορθώνει να λύσει το μυστήριο και ξαναγυρίζει στο σκάφος του.

Πέρα από την ενδιαφέρουσα πλοκή, κυρίως του πρώτου από τα δύο μυθιστορήματα, αυτό που συγκινεί τον έλληνα αναγνώστη είναι η προσπάθεια του συγγραφέα να μιλήσει για τη χώρα της καταγωγής του, να δείξει στους αμερικανούς αναγνώστες πως κάπου στην Ευρώπη, στη Μεσόγειο, βρίσκεται ένας σχεδόν άγνωστος τόπος που λέγεται Ελλάδα, μια χώρα με ιστορία και πολιτισμό. Οι συχνές αναφορές του στον ;Oμηρο, την Ιλιάδα και την Οδύσσεια, στους έλληνες τραγικούς ποιητές, στον Αριστοφάνη, στην αρχαία Αθήνα, μα και τη σημερινή Σαντορίνη, το ούζο, το τζατζίκι και τη φέτα, τη σκορδαλιά και τον μουσακά, τους καλύμνιους σφουγγαράδες του Τάρπον Σπρινγκς της Φλόριδας, οι διάσπαρτες μέσα στο κείμενο ελληνικές λέξεις και φράσεις δίνουν στα μυθιστορήματα μια διαφορετική γεύση από εκείνην των παραδοσιακών αφηγημάτων μυστηρίου.

Φίλιππος Φιλίππου, ΤΟ ΒΗΜΑ, 16-12-2001