Κήπος στάχτες

Ουγγαρία. Β' Παγκόσμιος Πόλεμος. Ένα παιδί, ο μικρός Αντρέα Σαμ, μετρά τον κόσμο με μνήμες, απώλεις και ταξίδια.
Με τη βαθιά μελαγχολία του πατέρα, παραδομένου σε κρίσεις τρέλας, αδικαιολόγητες απουσίες και πυρετώδεις εμπνεύσεις. Με την καρτερικότητα της μητέρας, θλιμμένης μοίρα ενός αβέβαιου πεπρωμένου. Με κιτρινισμένες φωτογραφίες και φθαρμένα οικογενειακά κειμήλια, corpus delicti των παλιών ένδοξων οικογενειακών στιγμών. Με τη γλυκόπικρη ιεροτελεστία του ταξιδιού με τρένο, σημαδεμένη από μυρωδιές ναφθαλίνης, βανίλιας και κολόνιας. Με το αίνιγμα του θανάτου και τον πόνο του πρώτου έρωτα.
Με τον κήπο των ονείρων που γρήγορα μπορεί να γίνει στάχτες σ' έναν κατακερματισμένο από τον πόλεμο κόσμο που δεν προσδοκά κανένα θαύμα.

Το δεύτερο μέρος της αυτοβιογραφικής τριλογίας του κορυφαίου Γιουγκοσλάβου συγγραφέα Ντανίλο Κις.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

Κριτική:

Δεύτερο μέρος της αυτοβιογραφικής τριλογίας του κορυφαίου Γιουγκοσλάβου συγγραφέα, ποιητική αφήγηση μιας δύσκολης παιδικής ηλικίας, το βιβλίο μοιάζει με κήπο μυστικό: μια σειρά από σκοτεινές αλέες, που οδηγούν από αποκάλυψη σε αποκάλυψη, μια ανθοδέσμη μεγάλης ομορφιάς - εκείνης που εκρήγνυται σε όλο της το μεγαλείο λίγο πριν από τη σήψη. Στα σκοτεινά τοπία αυτού του κήπου, ο μικρός Αντρέα Σαμ, μαθαίνει το σώμα του, τα όνειρά του, τον ύπνο και τον θάνατο, μέσα από την αυτοπαρατήρηση και τον αυτοπαθή ρεμβασμό, γεύεται τον έρωτα και το παιχνίδι της εξουσίας ανάμεσα στα φύλα, διδάσκεται τη φαντασμαγορία της τρέλας μέσα από το παραλήρημα και τις πυρετικές εμπνεύσεις του μανιοκαταθλιπτικού, ιδιοφυούς πατέρα του, μυείται στην ποίηση της ματαίωσης και της υποταγής μέσα από τα παράδειγμα της μελαγχολικής, καρτερικής μητέρας και συλλαβίζει τον κόσμο ταξιδεύοντας, επαναλαμβάνοντας μια ιεροτελεστία αναχωρήσεων και αφίξεων σαν μέσα σε παραίσθηση. Ενα μυθιστόρημα μαθητείας που δεν οδηγεί πουθενά, παρά εκβάλλει σ' έναν κόσμο συντετριμμένο από τον πόλεμο και την οδύνη.

Κατερίνα Σχοινά, Βιβλιοθήκη, 9/5/2008