Έρωτας και σκουπίδια

Έρωτας και σκουπίδια, τίτλος παράδοξος για μυθιστόρημα, αν ο ανανώστης δεν γνωρίζει ότι, μετά τη ρωσική εισβολή του 1968 και μια επιτυχημένη περιοδεία στην Αμερική, ο Τσέχος συγγραφέας αποφάσισε να επιστρέψει στην πατρίδα του, όπου ώς το 1989 τα έργα του κυκλοφορούσαν μόνο παράνομα και όπου στους αντικαθεστωτικούς διανοούμενους επιτρέπονταν μόνο ορισμένες χειρωνακτικές εργασίες, όπως αυτή του οδοκαθαριστή που πράγματι για ένα διάστημα άσκησε ο Κλίμα.
Πράγμα που μας φέρνει στα σκουπίδια του τίτλου, που μαζί με τον έρωτα αποτελούν τους δύο πραγματικούς και συμβολικούς πόλους ανάμεσα στους οποίους σκιαραφείται η ζωή στην Πράγα της δεκαετίας του '80 και ξετυλίγεται μια μεγάλη αγάπη. Ένα πάθος, μεστό και άγουρο μαζί, με τα ηθικά του διλήμματα και την απεγνωσμένη του αναζήτηση για αλήθεια και καθαρότητα σε αντίθεση με τη βρωμιά της πόλης, που ο ήρωας -το λογοτεχνικό δίδυμο του συγγραφέα- αναλαμβάνει καθημερινά να εξαφανίζει· σε αντίθεση με την ιδεολογική μόλυνση ή τα βιομηχανικά απόβλητα που πνίγουν τον πλανήτη και με την ίδια την απόρριψη, τέλος, ανθρώπων και πραγμάτων, με τη μετατροπή τους σε σκουπίδια. Πολυεπίπεδο και ελπιδοφόρο ωστόσο μυθιστόρημα ενός συγγραφέα εκ των υστέρων δικαιωμένου, ο οποίος -αντίστοιχα με τον ήρωα της ιστορίας που βρίσκει εν τέλει τον παράδεισό του- με την έλευση της δημοκρατίας γίνεται επιτέλους γνωστός και στη μητρική του γλώσσα μετά από δύο δεκαετίες επιτυχημένων εκδόσεων στο εξωτερικό.