Επ ελευθερία εκλήθητε

Θεωρούμενη η χριστιανική τελειότητα στην πραγματική της διάσταση, που είναι η θεανθρώπινη και όχι ανθρώπινη, μπορεί να γίνει κατορθωτή. Και αυτό γίνεται όταν ο ίδιος ο Χριστός ζει μέσα στον άνθρωπο. Έτσι ο άνθρωπος αντλεί την πραγματική αυτονομία από την πηγή της ζωής και της ελευθερίας, τον Χριστό. Κατά την "άντληση" της αυτονομίας από τον Χριστό, δίνεται ίσως η εντύπωση ότι ο άνθρωπος ετερονομείται. Ωστόσο, όχι απλά δεν ετερονομείται, αλλά απελευθερώνεται πλήρως.

Η δυτική διανόηση, η οποία αναζητά την ελευθερία στην ηθική αυτονομία, δεν μπορεί να αποδεχθεί ότι μπορεί να υπάρξει αυτονομία, από τη στιγμή που ο άνθρωπος αναμένει τη σωτηρία του από κάποιον άλλον και δεν την αναζητά στον εαυτό του. Η εσφαλμένη αυτή άποψη οφείλεται στην άγνοια των ανθρωπολογικών προϋποθέσεων της ορθόδοξης σωτηριολογίας. Η πρώτη βασική ανθρωπολογική προϋπόθεση είναι η αποδοχή των συνεπειών της πτώσεως. Ο προοδευτικός ανθρωπισμός θέλοντας να αντιταχθεί στην καλβινική - προτεσταντική αντίληψη που θέλει τον άνθρωπο ανήμπορο να πράξει οτιδήποτε καλό μετά την πτώση, απέρριψε κάθε συνέπειά της. Αποδέχτηκε κάθε ροπή προς την αμαρτία ως φυσική κατάσταση του ανθρώπου και αρνήθηκε την ύπαρξη και πειραματική δράση του διαβόλου. Με αυτόν τον τρόπο όμως, αναζήτησε σε λανθασμένη κατεύθυνση την αυτονομία του ανθρώπου. Αγνοώντας την κατά φύση κατάστασή του αναζήτησε την αυτονομία, στην παρά φύση κατάσταση. Μία τέτοια όμως αυτονομία είναι "αυτονομία της πλάνης", γιατί αντί να ελευθερώσει τον άνθρωπο, τον υποδουλώνει στον κακό του εαυτό. Νομιμοποιεί την διαστροφή που υπέστη η ανθρώπινη φύση και τον οδηγεί σε αποπροσανατολισμό, στερώντας του τη δυνατότητα επανόδου στο κατά φύση.