Κοινωνικά απόβλητα;

"Περνάγανε αμάξια απ’ την πλατεία στα Εξάρχεια και χωνόμασταν μέσα στ’ αυτοκίνητο με το κεφάλι και τους τρομάζαμε! Μας βλέπαν έτσι, με τις μοϊκάνες, σου λένε 'Παναγία μου, τί ‘ναι τούτοι!'"...

Το πανκ είναι μια μουσική νεανική υποκουλτούρα που εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Νέα Υόρκη το 1975, κατέστη κοινωνικά ορατή με σκανδαλώδη τρόπο στο Λονδίνο και μεταφέρθηκε στην Αθήνα το 1979. Οι πρώτοι Αθηναίοι πανκς, με την ακραία εμφάνισή τους και την επιθετική συμπεριφορά τους προσπάθησαν να διακωμωδήσουν τα μικροαστικά ήθη, να αμφισβητήσουν τη μεταπολιτευτική πολιτική συναίνεση, να διαταράξουν τη δημόσια ευταξία, να μολύνουν τα πατροπαράδοτα χαρακτηριστικά της ελληνικότητας, να ανατρέψουν τις αισθητικές αξίες και να ανασκευάσουν τη διάχυτη πίστη στην ανάπτυξη και τη συνεχή βελτίωση της ζωής.

Μόλις οι πανκς εγκαταστάθηκαν στα Εξάρχεια και δημιούργησαν τις υποδομές της σκηνής πανκ (συγκροτήματα, ομάδες συναυλιών, δίκτυα διανομής φανζίν, δίσκων και κασετών, καταλήψεις) έγιναν πάραυτα μέρος της αντικουλτούρας που είχε σχηματιστεί στην περιοχή και βασικός πυλώνας του ανταγωνιστικού κινήματος.

Η παρούσα μελέτη, η οποία κινείται στο πλαίσιο της προφορικής ιστορίας και της κοινωνικής ανθρωπολογίας, προχωρά πέρα από τον "σημειολογικό ανταρτοπόλεμο" του πανκ και τη μικροϊστορία των φυλών των Εξαρχείων και ερευνά την ένταξη στη σκηνή πανκ της Αθήνας ως πολιτισμική δήλωση, πολιτική υπαγωγή και κοινωνική εμπειρία. Μέσα, λοιπόν, από τις αφηγήσεις ζωής πρώην και εν ενεργεία μελών της σκηνής, παρουσιάζεται ο ρόλος που παίζουν στο σύγχρονο μητροπολιτικό περιβάλλον αυτές οι συλλογικότητες και τα δίκτυα κατοχύρωσης της ετερότητας, τα οποία διεκδικούν τη χειραφέτησή τους από την επίσημη κοινωνική αφήγηση, και φυσικά ο δυναμικός τρόπος που το πέτυχαν αυτό. Ακόμα όμως πιο σημαντικός είναι ο τρόπος που θυμούνται ότι το έκαναν, δηλαδή ο τρόπος με τον οποίο η πανκ εμπειρία διαμορφώνει τις σημερινές αντιλήψεις και τα πολιτικά βιώματα των υποκειμένων.