Ιδιαίτερα εκκλησιαστικά καθεστώτα στην ελληνική επικράτεια - Β έκδοση

Πενταετία μετά από την πρώτη έκδοση πολλές και διάσπαρτες τροποποιήσεις στη σχετική νομοθεσία, κυρίως με τροπολογίες σε άσχετα νομοθετήματα, αλλά και η έκδοση, κατ’ εξουσιοδότηση του νόμου, σειράς νέων Κανονισμών που διέπουν την Εκκλησία της Κρήτης και κατ’ επέκταση τις επαρχίες των Δωδεκανήσων, κατέστησαν επιβεβλημένη τη νέα έκδοση του μοναδικού αυτού στη νομική βιβλιογραφία έργου του Ομότ. Καθηγητή του Εκκλησιαστικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Ι. Μ. Κονιδάρη.

Το έργο αυτό εκθέτει για πρώτη φορά ενιαίως το δίκαιο που διέπει όλες εκείνες τις περιοχές της ελληνικής επικράτειας που υπάγονται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως. Πράγματι, στην ελληνική επικράτεια ισχύουν παραλλήλως τέσσερα συστήματα κανόνων εκκλησιαστικού δικαίου της ίδιας, δηλαδή ορθόδοξης, δογματικής κατευθύνσεως.

Τούτο αποτελεί μοναδική εξαίρεση στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Ειδικότερα ισχύουν, το δίκαιο της Εκκλησίας της Ελλάδος, το δίκαιο της ημιαυτόνομης Εκκλησίας της Κρήτης, το δίκαιο του Αγίου ΄Ορους ΄Αθω και το δίκαιο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, το οποίο διέπει τις εκκλησιαστικές επαρχίες της Δωδεκανήσου.

Ακριβώς η διαπίστωση ότι κοινός παρονομαστής των ιδιαίτερων αυτών εκκλησιαστικών δικαιοδοσιών είναι η εξάρτησή τους από το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως αποτέλεσε το θεμέλιο, επί του οποίου στηρίχθηκε η διάρθρωση της ύλης.

Το πρώτο μέρος του έργου αφιερώνεται στις εκκλησιαστικές επαρχίες της Δωδεκανήσου, οι οποίες υπάγονται απευθείας στον Οικουμενικό Θρόνο. Στο μέρος αυτό αναπτύσσεται διεξοδικώς και το καθεστώς που διέπει το Οικουμενικό Πατριαρχείο τόσο εκκλησιαστικώς όσο και ως υποκείμενο δικαίου στη διεθνή, την τουρκική και την ελληνική έννομη τάξη.

Το δεύτερο μέρος αφιερώνεται στην Εκκλησία της Κρήτης, η οποία, συμφώνως προς τον ισχύοντα σήμερα σε αυτήν «Καταστατικό Νόμο» είναι «ημιαυτόνομος έχουσα την κανονικήν εξάρτησιν αυτής εκ του Οικουμενικού Πατριαρχείου».

Το τρίτο μέρος του έργου είναι αφιερωμένο στο Αγιώνυμο ΄Ορος, το οποίο «είναι, κατά το αρχαίον τούτου προνομιακόν καθεστώς, αυτοδιοίκητον τμήμα του Ελληνικού Κράτους» και τελεί ως προς το «πνευματικόν μέρος» υπό την ανώτατη εποπτεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Η νέα έκδοση, γραμμένη στο ίδιο εύληπτο και επαγωγό ύφος και εμπλουτισμένο με όλες τις νομοθετικές και κανονιστικές αλλαγές και τη νεώτερη νομολογία, τόσο των ελληνικών δικαστηρίων όσο και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, επιστεγάζεται με επιλογή βιβλιογραφίας, έτσι ώστε να αποτελεί ένα κατατοπιστικό βοήθημα για τους νομικούς της θεωρίας και της πράξη, αλλά και για ένα ευρύτερο κύκλο ενδιαφερομένων.