Η απόδειξη στην ποινική δίκη, 2η έκδ.

Το παρόν έργο έχει ως στόχο να καλύψει όλα τα ζητήματα γύρω από το δίκαιο αποδείξεως κατά τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Στην προσπάθεια παράθεσης της ύλης κρίθηκε απαραίτητο να υπάρξει συνδυασμός της θεωρίας με τη νομολογία, προκειμένου ο αναγνώστης να αντιληφθεί τη σημασία των αποδείξεων στην ποινική δίκη, που αποτελούν, όπως σωστά έχει λεχθεί, την ψυχή της ποινικής διαδικασίας. Η ανεύρεση της αλήθειας σχετικά με ορισμένο έγκλημα και τον δράστη του είναι, λοιπόν, το αντικείμενο της ποινικής απόδειξης.

Η νέα έκδοση του βιβλίου ενσωματώνει τις σημαντικές αλλαγές, που επέφερε ο από 1.7.2019 τεθείς σε ισχύ νέος Κώδικας Ποινικής Δικονομίας (ν. 4620/2019). Επίσης επισημαίνεται ότι με τον ν. 4637/2019 επήλθαν σημαντικές νομοθετικές μεταβολές και διορθώσεις στο κείμενο του Κώδικα σε όλη την έκτασή του. Περαιτέρω, καταγράφονται οι μεταβολές που ο πρόσφατος ν. 4855/2021 επέφερε στον ισχύοντα ΚΠΔ.

Με την ευκαιρία αυτή, η νέα έκδοση εμπλουτίσθηκε με πρόσφατη νομολογία και βιβλιογραφία προς πληρέστερη ενημέρωση του αναγνώστη. Η έκδοση αυτή απευθύνεται στον δικαστή και στον δικηγόρο της πράξης, αλλά και τους φοιτητές των νομικών σχολών, με τη βεβαιότητα ότι προσφέρεται μία μορφή βοήθειας σε κάθε μελετητή του ποινικού δικαίου, συμβάλλοντας σημαντικά στην κατανόηση των ζητημάτων που ανακύπτουν στην αποδεικτική διαδικασία και συνδράμοντας στον επιστημονικό διάλογο.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

VIIΠρόλογοι

XVΣυντομογραφίες

1ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΤΗΣ ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ

3A. Η απόδειξη

3I. Έννοια

4II. Αντικείμενο της αποδείξεως

8III. Διακρίσεις της αποδείξεως

10B. Τα συστήματα αποδείξεως

10I. Εισαγωγή

13II. Το προϊσχύσαν σύστημα των «νομικών αποδείξεων»

17III. Το σύστημα της ηθικής απόδειξης

171. Ιστορική εξέλιξη

192. Το νυν ισχύον σύστημα της ηθικής απόδειξης

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ

23Α. Γενικές παρατηρήσεις

29Β. Τα άρθρα 177 και 178 ΚΠΔ

35Γ. Οι βασικές αρχές

35Ι. Η υποχρέωση διασαφήνισης της κατηγορούμενης πράξης

37ΙΙ. Το δικαίωμα αποδείξεως

43ΙΙΙ. Η αρχή της προφορικότητας

54IV. Η αρχή της αμεσότητας

541. Γενικά

552. Η «αρχή της άμεσης προσωπικής επαφής»

593. Η «αρχή του εγγύτερου αποδεικτικού μέσου»

694. Συμπέρασμα

73V. Η αρχή της ελεύθερης εκτίμησης των αποδείξεων

83VI. Η αρχή «in dubio pro reo»

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ

ΤΑ ΚΥΡΙΟΤΕΡΑ ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΑ ΜΕΣΑ

92Α. Τα προσωπικά αποδεικτικά μέσα

92Ι. Οι μάρτυρες

921. Έννοια και αναγκαιότητα της μαρτυρίας

962. Οι «εξ ακοής μάρτυρες» και τα «πρόσωπα εμπιστοσύνης»

1013. Οι μάρτυρες του στέμματος

1034. Καθήκοντα των μαρτύρων

103α). Καθήκον εμφάνισης

105β). Το καθήκον όρκισης

106γ). Το καθήκον κατάθεσης

122δ). Το καθήκον αληθείας

1235. Ασυμβίβαστη εξέταση μάρτυρα στο ακροατήριο

1286. Μαρτυρία συγκατηγορουμένου

1337. Ανήλικοι μάρτυρες θύματα προσβολής προσωπικής και γενετήσιας ελευθερίας

1358. Μάρτυρες θύματα εμπορίας ανθρώπων και σωματεμπο­ρίας

1379. Προστατευόμενοι μάρτυρες και μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος

140ΙΙ. Η ομολογία αλλά και απολογία του κατηγορουμένου

145ΙΙΙ. Η πραγματογνωμοσύνη

1451. Ο πραγματογνώμονας ως αποδεικτικό μέσο

1492. Περιπτώσεις ανικανότητας και ασυμβίβαστα

1503. Η εξαίρεση των πραγματογνωμόνων

1534. Υποχρέωση αποδοχής διορισμού πραγματογνωμόνων

1575. Πραγματογνωμοσύνη που προσβάλλει την αξιοπρέπεια ή το αίσθημα αιδούς

1576. Ειδικές μορφές πραγματογνωμοσύνης

158α). Η προκαταρκτική πραγματογνωμοσύνη

159β). Η ψυχιατρική πραγματογνωμοσύνη

162γ). Η γραφολογική πραγματογνωμοσύνη

163δ). Η ανάλυση DNA (γενετικό δακτυλικό αποτύπωμα)

167ε). Η διενέργεια πραγματογνωμοσύνης για τη διαπίστωση της εξάρτησης από τα ναρκωτικά

169στ) Η εκτίμηση της έκθεσης πραγματογνωμοσύνης

1727. Οι τεχνικοί σύμβουλοι

1768. Οι διερμηνείς

178B. Τα πραγματικά αποδεικτικά μέσα

178Ι. Οι ενδείξεις

181ΙΙ. Η αυτοψία

185ΙΙΙ. Τα έγγραφα

1851. Η δικονομική έννοια των εγγράφων

1932. Είδη εγγράφων

194α). Δημόσια και ιδιωτικά

196β). Πρωτότυπα, αντίγραφα και φωτοτυπίες

198γ). Σχέδια, σχεδιαγράμματα και φωτογραφίες

200δ). Ξενόγλωσσα έγγραφα

204ε). Αντικείμενα αυτοψίας

204στ) Έγγραφα αποτελούντα το υλικό αντικείμενο ή το σώμα ή τη βάση του εγκλήματος.

205ζ). Επιστολές, τηλεγραφήματα, τηλετυπήματα και τηλεομοιοτυπίες

210η). Οι Μαγνητοταινίες, βιντεοταινίες και το «ηλεκτρονικό έγγραφο»

215θ). Έγγραφα αυξημένης αποδεικτικής δύναμης

216αα) Οι εκθέσεις

218ββ) Τα πρακτικά

222γγ). Τα αποδεικτικά επιδόσεως

2283. Η υποχρέωση ανάγνωσης των εγγράφων (άρθρο 362 ΚΠΔ)

231α). Οι ανακριτικές εκθέσεις

233β). Τα υπόλοιπα έγγραφα

238γ). Επίδειξη εγγράφων

242δ). Χρόνος υποβολής και ανάγνωσης των εγγράφων

243ε). Τα πρακτικά της δίκης

247στ) Άλλα έγγραφα

248ζ). Mαγνητοταινίες, βιντεοταινίες και «ηλεκτρονικό έγγραφο»

248αα) Γενικά

257ββ) Η ρύθμιση του άρθρου 177 § 2 ΚΠΔ και η κατάργηση της παρ. 4 του άρθρ. 370 Α § 4 ΠΚ

264γγ). Άρση της αποδεικτικής απαγόρευσης υπέρ του κατηγορουμένου

267δδ) Συνέπειες της παραβίασης του άρθρου 177 § 2 ΚΠΔ

2714. Δικονομικές συνέπειες από τη μη ανάγνωση των εγγράφων

272α). Απόλυτη ακυρότητα

293β). Σχετική ακυρότητα

298γ). Έλλειψη αιτιολογίας

3055. Aνάγνωση μαρτυρικών καταθέσεων

308α). Ανάγνωση καταθέσεων μη εμφανισθέντων μαρτύρων.

317β). Ανάγνωση καταθέσεων εξεταζομένων μαρτύρων

324γ). Συμπέρασμα

3266. Aνάγνωση απολογιών

327α). Η απολογία και η εξέταση του κατηγορουμένου στην επ’ ακροατηρίου διαδικασία

329β). Ανάγνωση περικοπών της απολογίας

336γ). Συμπέρασμα

3387. Πλαστότητα εγγράφου

338α). Προσβολή εγγράφου ως πλαστού

342β). Αναβολή της δίκης

346γ). Συμπέρασμα

347Γ. Ποινική απόδειξη και αναιρετικός έλεγχος

ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ

ΟΙ ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕΙΣ

373Α. Το πρόβλημα

384Β. Οι υφιστάμενες διατάξεις

390Γ. Συμπέρασμα

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

393Ι. Ελληνική

407ΙΙ. Ξενόγλωσση