Οι Ασπροποταμίτες Βλάχοι

Για τη στόχευση του βιβλίου ο συγγραφέας γράφει στον πρόλογό του: «Είναι γεγονός ότι τις τελευταίες δεκαετίες λόγιοι από τα χωριά του Ασπροποτάμου έχουν καταγράψει με ενάργεια την ιστορία της ιδιαίτερης πατρίδας τους. Θεωρώ ωστόσο ότι λείπει από την σύγχρονη ελληνική βιβλιογραφία μια συνολική προσέγγιση της ασπροποταμίτικης κοινωνίας, η οποία να καλύπτει την πολύπτυχη δραστηριότητά της μέσα από μια συγκροτημένη πολυθεματική σύνθεση της εθνικής, θρησκευτικής, εκπαιδευτικής, πολιτιστικής, οικονομικής, εμπορικής και επαγγελματικής δράσης των μελών της. Το κενό αυτό φιλοδοξεί να καλύψει η παρούσα έκδοση προσθέτοντας νέες πληροφορίες, αντιπροσωπευτικές φωτογραφίες και σημαντικά ντοκουμέντα, τα οποία αποκάλυψε η ιστορική σκαπάνη μόλις την τελευταία δεκαετία».
Η έκδοση χωρίζεται σε δεκαεπτά κεφάλαια καλύπτοντας την ιστορία του Ασπροποτάμου από τους αρχαίους χρόνους μέχρι τις μέρες μας. Διαχωρίζοντας την ύλη σε τόσα κεφάλαια, το βιβλίο λειτουργεί ως ένα πλήρες θεματικό και χρονικό λεξικό, όπου ο αναγνώστης μπορεί με ευκολία να ανατρέξει στα ιστορικά στοιχεία ενός συγκεκριμένου ασπροποταμίτικου οικισμού ή μιας ορισμένης χρονικής περιόδου.



Στις πρώτες θεματικές ενότητες του βιβλίου ορίζεται η «ασπροποταμίτικη χώρα» και καταγράφονται οι πρώτες ιστορικές αναφορές για την περιοχή από τους αρχαίους και βυζαντινούς χρόνους μέχρι τις μετακινήσεις των ξένων πληθυσμών (Σλάβων, Αλβανών, Καταλανών) προς τη Θεσσαλία και ιδιαίτερα προς την περιοχή του Ασπροποτάμου. Παρουσιάζονται στη συνέχεια τα φορολογικά στοιχεία των οικισμών του Ασπροποτάμου κατά την απογραφή των Οθωμανών του 1454. Για πρώτη φορά δε έρχονται στο φως της δημοσιότητας τα οικογενειακά ονόματα των κατοίκων οικισμών του Ασπροποτάμου του ιδίου έτους. Ακολουθεί η περιγραφή της ασπροποταμίτικης κοινωνίας του 17ου και 18 ου αιώνα με την εμφάνιση των επαναστατικών κινημάτων και των επιδημιών όπως και οι μετοικεσίες που τα γεγονότα αυτά προκάλεσαν. Αναλύονται επίσης οι φορείς και ο τρόπος διοίκησης των ασπροποταμίτικων οικισμών, ο θρησκευτικός βίος των κατοίκων, το επαναστατικό κίνημα του 1821 στον Ασπροπόταμο, η ληστοκρατία αλλά και ο τρόπος οργάνωσης της εκπαίδευσης των παιδιών. Η ενσωμάτωση του Ασπροποτάμου το 1881 στο Ελληνικό κράτος και οι αλλαγές που προκάλεσε στην κοινωνία των Ασπροποταμιτών οριοθετούνται μέσα από την παρουσίαση της δυναμικής του πληθυσμού όπως αυτή εκφράζεται στις επίσημες απογραφές, στα είδη των επαγγελμάτων που ασκούσαν οι Ασπροποταμίτες αλλά και στο μεταναστευτικό προς τις ΗΠΑ κύμα των αρχών του 20ου αιώνα. Το βιβλίο ολοκληρώνεται με την καταγραφή των προσπαθειών των κατοίκων του Ασπροποτάμου να ξανακτίσουν τα κατεστραμμένα από τον πόλεμο χωριά τους με παράλληλη αποτίμηση των πεπραγμένων της τοπικής αυτοδιοίκησης.