Ιστορία του αγροτικού κινήματος στην Ελλάδα

Ω αφόντιστα παιδιά της γης και της δουλειάς της σκλάβοι
πιστοί, σκυμμένοι, ηλιόψητοι και πλάνοι αλετριστάδες,
χαμένοι κι ανορμήνευτοι και ταπεινοί ερμοσπίτες,
τί σπαταλάτε τη ζωή, λυγάτε την ορμή σας,
τί χάνεστε στον έρωτα και στο κρασί μεθάτε,
τί πίκρα γιοματίζεε και λειλινάτε απάτη,
και στο τραγούδι ανοίγεστε κι ολόβολα ξεχνιέστε;
Ρήγας Γκόλφης

Ο σύλλογος "Φίλοι Γιάννη Κορδάτου" φιλοδοξεί να πραγματώσει σ' όλο το βάθος και το πλάτος το σκοπό που κίνησε στην ίδρυσή του. Εμπνευσμένος από την πνευματική παρουσία εκείνου που τον υψώνει και τον προβάλλει σαν λάβαρό του, θέλει ν' αρτιώσει και ακεραιώσει τη δραστηριότητά του στην κατεύθυνση που χάραξε το πρότυπό του. Το πνεύμα του Κορδάτου είναι άξιο να φωτίσει όλο το λαό, να του δείξει το δρόμο που αυτός πρέπει ν' ακολουθήσει για να μπορέσει να ορθωθεί και δημιουργήσει μιαν ανώτερη "ανθρώπινη" ζωή, με άλλους λόγους να φτιάξει ο ίδιος σαν συνειδητός πια πλαστουργός την ιστορική του μοίρα. Ο Κορδάτος ένιωσε ως τα τρίσβαθά του αυτό το λαό, τις ανάγκες του, τα βάσανά του, όλη την αξία του κι αφιέρωσε τη ζωή του στην εξυπηρέτησή του. Όλη η επιστημονική άθλησή του -για να περιοριστώ μόνο σ' αυτή- δεν ήταν καμιά συνειθισμένη ασχολία τον γραφείου, που ικανοποιούσε μιαν απλή περιέργεια ή που έτερπε μονάχα τον εργάτη της, παρά προβάλλε μέσα σε μια πλατύτατη κονίστρα με απέραντη προοπτική. Με την πρώτη ματιά μπορεί κανείς να νομίσει πως όλη η ιστοριογραφική του δράση δεν κάνει άλλο παρά να στρέφεται στο περασμένο, στο μακρινό και στο κοντινό, να το αναπλάθει μόνο και να το κάνει ευχάριστο ανάγνωσμα. Αυτή την άποψη, έχουν πολλοί για το χαραχτήρα της ιστορίας. Μα ο Κορδάτος είχε διαφορετική αντίληψη, είχε βαθύτατη γνώση της αληθινής ουσίας της. Αν αναπαράσταινε το περασμένο, δεν καταγινόταν μόνο στη σωστή, στην αντικειμενική παρουσίασή του μέσα στο απέραντο έργο του, μα και το δούλευε, το ταχτοποιούσε, προσπαθούσε να συλλάβει τον εσώτατο ουσιαστικό παλμό του, να διδαχτεί ο ίδιος πρώτα κι ύστερα να διδάξει και τους άλλους και να τους φανερώσει τη νομοτέλεια του ιστορικού γίγνεσθαι. Προς τα εκεί τέντωνε το πνευματικό του τόξο και σκόπευε από υψηλή σκοπιά στόχους σημερινούς, μα και αυριανούς. Αν μελετούσε το "τετελεσμένο", ήταν γιατί ήθελε να φωτίσει το σωστό δρόμο που φέρνει προς το άμεσο και το απώτερο "ατέλεστο". Και πρέπει ν' αναγνωρίσουμε την εύστοχη σκόπευσή του. Όλη η δράση του παρουσιάζει μιαν ενιαία διαλεκτική πορεία, μια θαυμαστή συνοχή, σαν ένα νήμα που ξετυλίγεται ή και που τυλίγεται με αδιάσπαστη ακολουθία.


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

-Πρόλογος - Γιάννη Ιμβριώτη
Ο Γιάννης Κορδάτος και η Ιστορία του Αγροτικού Κινήματος - Μ. Μ. Παπαΐωάννου
-Εισαγωγή
Η γη και οι γεωργοί στα χρόνια της Τουρκοκρατίας
Ο ρωμέικος φεουδαρχισμός μέσα από τη λαογραφία
Η ρωμέικη φεουδαρχία αντίκρυ στην ιστορία
Το αγροτικό ζήτημα στον καιρό του 1821
Γεωργία και αγρότες στα χρόνια του Όθωνα
Η αγροτική Ελλάδα στα 50 χρόνια του Ελ. Βασιλείου
-Το Αγροτικό Κίνημα στην Ελλάδα
Εφτάνησα
Ήπειρος
Θεσσαλία
Πήλιο
Κιλελέρ
Άνδρος
Αττική
Πελοπόννησος
Εύβοια
Σάμος
Κύπρος
Μελέτες και Άρθρα
Οι προλετάριοι του Θεσσαλικού κάμπου (ο λυτρωμός της Θεσσαλικής γης)
Το γεωργικδν ζήτημα και ο φιλαγροτισμός της Κυβερνήσεως
Μη εμπαίζετε τους αγρότας
Οι αγρόται ζητούν άμεσον απαλλοτρίωσιν
Οι αγρόται ζητούν άμεσον απαλλοτρίωσιν
Οι αγρόται δεν εμπαίζονται πλέον
Εισαγωγή στη μελέτη του αγροτικού
II. Ο ψευτοφιλαγροτισμός των αστικών κομμάτων
III. Η επικρατούσα καλλιέργεια
IV. Γεωργική παραγωγή
V. Η παραγωγή άλλων προϊόντων
VI. Εδαφικές και φυσικές συνθήκες της γεωργίας
VII. Κοινωνικοί όροι της παραγωγής
VIII. Οικονομικοί όροι της παραγωγής
Αγροτικόν ζήτημα. Εισαγωγή
Η κομμουνιστική (μπολσεβικική) τακτική επί του αγροτικού ζητήματος
Το ελληνικόν αγροτικόν ζήτημα
Ευρετήριο