Πέρα από τα ορυκτά καύσιμα

Ο σύγχρονος υλικός πολιτισμός βασίζεται πρωτίστως στα ορυκτά καύσιμα (άνθρακας, πετρέλαιο, φυσικό αέριο), που είναι βέβαιο ότι πρόκειται να εξαντληθούν μέσα στους δύο επόμενους αιώνες. Ταυτόχρονα, υπάρχουν σήμερα πολύ ισχυρές ενδείξεις ότι η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη βαίνει επιταχυνόμενη, προκαλώντας σοβαρές διαταραχές στο κλίμα, εξαιτίας των συνεχώς αυξανόμενων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, που οφείλονται στη καύση των ορυκτών καυσίμων. Μετά την εξιστόρηση της διαχρονικής σχέσης του ανθρώπου με την ενέργεια και τη λεπτομερή παρουσίαση των επιστημονικών ενδείξεων για τις αιτίες των κλιματικών διαταραχών, το βιβλίο ξεναγεί τον αναγνώστη σε έναν μελλοντικό, ίσως παράξενο, κόσμο χωρίς ορυκτά καύσιμα. Τον συνοδεύει στο ταξίδι της επιστροφής στην ανανεώσιμη ενέργεια, σε έναν κόσμο όπου τα κτήρια και οι πόλεις θα κατασκευάζονται με τις αρχές της βιοκλιματικής, σε έναν κόσμο όπου το διοξείδιο του άνθρακα θα παγιδεύεται σε τεράστιες κοιλότητες του φλοιού της και ένα τμήμα του θα ανακυκλώνεται για την παραγωγή καυσίμων και χρήσιμων προϊόντων.
Το βιβλίο εδράζεται σε μια αισιόδοξη οπτική και υποστηρίζει μια ολιστική αντιμετώπιση της διπλής –ενεργειακής και κλιματικής– πρόκλησης, με συμπληρωματική χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Απευθύνεται σε κάθε σκεπτόμενο και ευαίσθητο αναγνώστη, και τον καλεί να συνειδητοποιήσει πως η αντιμετώπιση της διπλής αυτής πρόκλησης αποτελεί όρο απαραίτητο για την επιβίωση του πολιτισμού μας. Θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί ως βοήθημα σε μαθήματα εισαγωγής στην κλιματική αλλαγή και την ανανεώσιμη ενέργεια.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:

Πρόλογος

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Οι μεγάλες προκλήσεις: Ενεργειακή κρίση και κλιματική αλλαγή

1.1 Από την πρώτη φωτιά στα ορυκτά καύσιμα

1.2 Το φαινόμενο του θερμοκηπίου

1.3 Η επικίνδυνη αύξηση της συγκέντρωσης του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα

1.4 Η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη

1.5 Η τήξη των πάγων και η αύξηση της μέσης θαλάσσιας στάθμης

1.6 Η επιτάχυνση της κλιματικής αλλαγής και ο ρόλος των νεφών

1.7 Σενάρια επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής

1.8 Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην παγκόσμια οικονομία

1.9 Στροφή σε επενδύσεις ανανεώσιμης ενέργειας σε αναπτυσσόμενες χώρες

1.10 Η κλιματική αλλαγή στην προοπτική του γεωλογικού χρόνου

1.11 Η αντίθετη άποψη

1.12 Η εξάντληση των ορυκτών καυσίμων

1.13 Ενεργειακή κρίση: Το πιο σημαντικό πρόβλημα του 21ου αιώνα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. Ανανεώσιμη ενέργεια: Επιστρέφοντας στο μέλλον

2.1 Από τα ορυκτά καύσιμα στις εναλλακτικές μορφές ενέργειας

2.2 Ενέργεια από την πτώση του νερού

2.3 Ενέργεια από την κίνηση του αέρα

2.4 Ενέργεια από τη θάλασσα

2.5 Μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε θερμότητα

2.6 Μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε θερμότητα και στη συνέχεια σε ηλεκτρισμό

2.7 Μετατροπή της ηλιακής ενέργειας απευθείας σε ηλεκτρισμό

2.8 Αξιοποίηση της θερμότητας της Γης για την παραγωγή ενέργειας

2.9 Πυρηνική ενέργεια σχάσης και πυρηνική ενέργεια σύντηξης

2.10 Η συμμετοχή της ανανεώσιμης ενέργειας στην παγκόσμια μενεργειακή κατανάλωση

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. Αποθηκεύοντας την ανανεώσιμη ενέργεια: Προς την οικονομία του υδρογόνου;

3.1 Αποθήκευση της πλεονάζουσας ηλεκτρικής ενέργειας: Φυσικές μέθοδοι αποθήκευσης για την αντιμετώπιση καταναλωτικών περιόδων αιχμής

3.2 Αποθήκευση της πλεονάζουσας ηλεκτρικής ενέργειας: Παραγωγή υδρογόνου με ηλεκτρόλυση νερού

3.3 Παραγωγή υδρογόνου με εκμετάλλευση της ηλιακής ακτινοβολίας: Θερμόλυση του νερού

3.4 Παραγωγή υδρογόνου με εκμετάλλευση της ηλιακής ακτινοβολίας. Φωτο-ηλεκτροχημική-φωτοκαταλυτική διάσπαση του ύδατος

3.5 Παραγωγή υδρογόνου με εκμετάλλευση της ηλιακής ακτινοβολίας: Φωτοβιολογική διάσπαση του ύδατος με χρήση φωτοσυνθετόντων άλγων

3.6 Παραγωγή ηλεκτρισμού με χρήση διαφόρων τύπων φωτοηλεκτροχημικών στοιχείων

3.7 Η αποθήκευση του υδρογόνου

3.8 Μετατροπή του υδρογόνου σε ηλεκτρική ενέργεια: Κυψέλες καυσίμου

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. Από την καύση των ξύλων στα βιοκαύσιμα

4.1 Βιοντίζελ και πράσινα καύσιμα από φυτικά έλαια και ζωικά λίπη (φυσικά τριγλυκερίδια)

4.2 Βιοαιθανόλη από σακχαρούχους και αμυλούχους καρπούς

4.3 Αξιοποίηση της υπολειμματικής βιομάζας για την παραγωγή βιοκαυσίμων: Βιοκαύσιμα δεύτερης γενιάς

4.4 Βιοαιθανόλη από λιγνοκυτταρινούχο βιομάζα

4.5 Βιοέλαιο από λιγνοκυτταρινούχο βιομάζα

4.6 Αναβάθμιση του βιοελαίου πυρόλυσης με αποξυγόνωση για την παραγωγή βιοκαυσίμων

4.7 Αεριοποίηση της λιγνοκυτταρινούχου βιομάζας και παραγωγή συνθετικών καυσίμω

4.8 Αξιοποίηση των μικροάλγεων για την ενδοκυτταρική παραγωγή βιοκαυσίμων τρίτης γενιάς (βιοντίζελ, πράσινα καύσιμα, βιοαιθανόλη)

4.9 Αξιοποίηση κυανοβακτηρίων για τη φωτοσυνθετική παραγωγή εξωκυτταρικής βιοαιθανόλης

4.10 Αναπτύσσοντας ένζυμα και ανόργανες ενώσεις που μιμούνται τη φυσική φωτοσύνθεση

4.11 Βιοαέριο

4.12 Συνδυασμένη παραγωγή βιοκαυσίμων και βιοκάρβουνου για τη μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. Ανακυκλώνοντας το διοξείδιο του άνθρακα

5.1 Τεχνολογίες συλλογής και κατακράτησης-αποθήκευσης του διοξειδίου του άνθρακα

5.2 Τεχνολογίες συλλογής και χρήσης του διοξειδίου του άνθρακα

5.3 Προς μια ενεργειακή-χημική βιομηχανία που θα βασίζεται στο «απόβλητο» διοξείδιο του άνθρακα

5.4 Ο κρίσιμος ρόλος της Κατάλυσης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και της κλιματικής αλλαγής

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. Βιοκλιματική: Μια σύγχρονη τάση που αξιοποιεί την παράδοση στις κατασκευές

6.1 Βιοκλιματικός σχεδιασμός κτιρίων για την εξοικονόμηση ενέργειας

6.2 Ανάπτυξη παθητικών συστημάτων θέρμανσης

6.3 Ανάπτυξη παθητικών συστημάτων δροσισμού

6.4 Μεικτό παθητικό σύστημα ψύξης-θέρμανσης με υπεδάφιο σύστημα αεραγωγών

6.5 Χρήση τεχνολογιών παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας

6.6 Βιοκλιματικός σχεδιασμός οικιστικών συνόλων

6.7 Οι πόλεις στην πρωτοπορία του αγώνα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7. Ατενίζοντας το μέλλον

Βιβλιογραφία

Ευρετήριο