Το Μακεδονικό της Θράκης

Στη Βόρεια Ελλάδα ζει μια σλαβόφωνη μειονότητα, η ιδιαίτερη ταυτότητα της οποίας απολαμβάνει την πλήρη κρατική προστασία. Η γλώσσα της καταγράφεται με τη στήριξη υπουργών, μητροπολιτών και στρατιωτικών μονάδων, οι πολιτιστικοί σύλλογοί της αναγνωρίζονται αμέσως από τα δικαστήρια, οι υβριστές των ακτιβιστών της τιμωρούνται παραδειγματικά απ' τη Δικαιοσύνη. Εθνικόφρονες κάθε λογής καλούν τα μέλη της να εισάγουν τη διαλεκτό τους στο σχολείο, τονίζοντας ότι ο αποκλεισμός της μητρικής γλώσσας από την εκπαίδευση ισοδυναμεί με πολιτιστική γενοκτονία.

Η "προστατευόμενη" αυτή μειονότητα δεν είναι άλλη από τους Πομάκους της Θράκης. Τους σλαβόφωνους μουσουλμάνους που οι εθνικές ανάγκες ανέδειξαν σε αντικείμενο υπηρεσιακών σχεδιασμών και υπερπροβολής από τα ΜΜΕ, με την ανακάλυψη στις πλαγιές της Ροδόπης μιας ακόμη φυλής ξεχασμένων "απογόνων του Μεγαλέξανδρου". Το κρατικό ενδιαφέρον είχε ωστόσο, επί δεκαετίες, και μιαν άλλη όψη: εγκλεισμό ολόκληρων κοινοτήτων σε μια στρατιωτική "Επιτηρούμενη Ζώνη", κοινωνικό αποκλεισμό, μαζικές αφαιρέσεις της ελληνικής ιθαγένειας με το ρατσιστικό άρθρο 19 περί "αλλογενών".

Βασισμένο σε ανεκμετάλλευτο μέχρι σήμερα αρχειακό υλικό κι εκτενή επισκόπηση της σχετικής φιλολογίας, "το "Μακεδονικό" της Θράκης" εξερευνά αυτή την ειδική πτυχή της ελληνικής μειονοτικής πολιτικής κατά τα τελευταία 50 χρόνια. Ιδιαίτερη προσοχή έχει δοθεί στον εντοπισμό της διαπλοκής των ορατών και αθέατων κρατικών σχεδιασμών με τις διαδικασίες "αφύπνισης" και συγκρότησης μιας διακριτής μειονοτικής ταυτότητας που παρατηρούνται την τελευταία δεκαπενταετία.