Η οριστικοποίηση και το αμάχητο τεκμήριο των πρώτων εγγραφών στο Εθνικό Κτηματολόγιο

Το αμάχητο τεκμήριο των οριστικών πρώτων εγγραφών διαδραματίζει κομβικό ρόλο στη λειτουργία του Κτηματολογίου. Έχοντας ως αποστολή να αποτελέσει τη βάση όλων των μεταγενέστερων εγγραφών, το αμάχητο τεκμήριο στηρίζει το σύστημα της ουσιαστικής δημοσιότητας και λειτουργεί ως σημείο τομής μεταξύ του συστήματος των βιβλίων μεταγραφών και υποθηκών και του συστήματος του Κτηματολογίου. Στο πλαίσιο αυτό, το ζήτημα της οριστικοποίησης και της παραγωγής του αμάχητου τεκμηρίου είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Σχεδόν 25 χρόνια από τη θέση σε ισχύ του ν. 2664/1998 οι πρώτες εγγραφές έχουν οριστικοποιηθεί σε ελάχιστες περιοχές της επικράτειας. Την 31η Δεκεμβρίου 2022 αναμένεται η οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών σε αρκετές περιοχές, οι οποίες αντιστοιχούν σε περίπου 30% του συνόλου των ακινήτων. Παράλληλα, βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία της κτηματογράφησης στις υπόλοιπες περιοχές, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί τα επόμενα χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι βαθμιαία θα ξεκινήσει να λειτουργεί το Κτηματολόγιο, ως σύστημα δημοσιότητας των εμπράγματων και λοιπών σχέσεων επί ακινήτων, σε ολόκληρη τη χώρα.

Υπό το πρίσμα αυτό, η μονογραφία επιχειρεί, με πλήρη αξιοποίηση των πορισμάτων της νομολογίας και της επιστημονικής συζήτησης, να δώσει απαντήσεις στα ζητήματα, τα οποία αναφύονται από την οριστικοποίηση και το αμάχητο τεκμήριο των πρώτων εγγραφών και απασχολούν έντονα την πράξη. Ειδικότερα, εξετάζονται η νομική μεταχείριση των κτηματολογικών εγγραφών, πρώτων και μεταγενέστερων, στο χρονικό διάστημα από την καταχώριση των πρώτων εγγραφών κατά την έναρξη λειτουργίας του Κτηματολογίου έως την οριστικοποίησή τους, η έννοια της οριστικοποίησης και οι διάφοροι τρόποι επέλευσής της, η φύση, η λειτουργία και το αντικείμενο του αμάχητου τεκμηρίου των οριστικών πρώτων εγγραφών καθώς και οι έννομες συνέπειες του αμάχητου τεκμηρίου τόσο σε περίπτωση ακινήτων «γνωστού» ιδιοκτήτη όσο και σε περίπτωση ακινήτων «αγνώστου ιδιοκτήτη».