Η Θεσσαλονίκη και οι Βλάχοι τόμος Ι

Για την καταγωγή και την προέλευση των Βλάχων έχουν γραφτεί αρκετές θεωρίες και απόψεις. Δυστυχώς, αρκετές από αυτές χαρακτηρίζονται από μία ρομαντική και μάλλον απεγνωσμένη αναζήτηση ένδοξου παρελθόντος και προγόνων. Επιπλέον είναι στενά συνδεδεμένες με πολιτικές σκοπιμότητες και τις βαλκανικές εθνικιστικές εξάρσεις, κυρίως τις ρουμανικές επιδιώξεις και τον ελληνικό αντίλογο. Η παρούσα εργασία δεν έχει για αντικείμενο την απώτερη καταγωγή των Βλάχων. Και αυτό γιατί όποια και αν είναι η καταγωγή τους δεν φαίνεται να έπαιξε κάποιον ιδιαίτερο ρόλο στη νεότερη εξέλιξή τους. Το ουσιαστικό αντικείμενο αυτής της εργασίας είναι η παρουσίαση των ίδιων των Βλάχων και το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στο "ποιοι είναι" οι Βλάχοι και όχι στο "τι είναι"! Πέρα από το αναμφισβήτητο γεγονός της ύπαρξης των Βλάχων, αυτή η μελέτη έχει σαν κύριο αντικείμενο την παρουσίαση της συμβίωσης και της ενσωμάτωσης των βλαχόφωνων πληθυσμών με τους ελληνόφωνους και μη συνοδοιπόρους τους, όπως επίσης και την παρουσίαση της ιδιαίτερα σημαντικής συμβολής και προσφοράς τους στη διαμόρφωση της ρωμιοσύνης και στη δημιουργία της νεοελληνικής πραγματικότητας και ταυτότητας. Μέσα από αυτές τις σελίδες γίνεται κατανοητό πως το πρόσφατο ιστορικό παρελθόν των Βλάχων (17ος-20ος αι.) ήταν το πιο σημαντικό και το πλέον καθοριστικό για την ταυτότητά τους. Η μελέτη γράφηκε με τέτοιο τρόπο ώστε να εξυπηρετήσει ως ένα είδος λεξικού, όπου ο αναγνώστης θα μπορεί να ανατρέξει και να διαβάσει αποσπασμαστικά στοιχεία για την πληθυσμιακή ομάδα, τον οικισμό ή την εγκατάσταση που τον ενδιαφέρει. Έτσι, κάποιες επικαλύψεις και επαναλήψεις ήταν αναπόφευκτες.