Η σειρήνα της ερήμου

«Νεότερος είχα προγραμματίσει ένα ταξίδι στη Βόρεια Αφρική με συναδέλφους και φίλους. Επρόκειτο ν’ αρχίσουμε από το Μαρόκο πηγαίνοντας προς ανατολάς, Αλγερία, Τυνησία, Λιβύη, καταλήγοντας στην Αίγυπτο. Κάθε χώρα είχε τη μυθολογία της, από τον Πολ Μπόουλς, τον Αλμπέρ Καμύ ως τους Καβάφη, Ντάρρελ και Τσίρκα. [...] Ένας μηνίσκος στο αριστερό μου γόνατο έγινε η αιτία να ακυρώσω το ταξίδι. Κυκλοφορούσα με μπαστούνι, την ίδια στιγμή που οι άλλοι ταξίδευαν. Περίμενα με ανυπομονησία τους παρ’ ολίγο συνταξιδιώτες μου για ν’ ακούσω από το στόμα τους τα όσα είχα χάσει ο ίδιος. Οποία απογοήτευση! Πόσο χλωμές και ανούσιες οι περιγραφές τους, τυπικές και συμβατικές. Μου φαίνονταν έτσι εμένα που είχα στερηθεί την εμπειρία ή ήταν στ’ αλήθεια τουριστικές; Ό,τι και να συνέβαινε, τότε κατάλαβα πόσο ανίκανοι είναι πολλοί άνθρωποι να αφηγηθούν. Και πολύ φοβάμαι, δεν ξέρω αν συμφωνείτε και εσείς, ότι αυτό οφείλεται στο ότι είναι ανίκανοι και να αισθανθούν».

Μια ιστορία μέσα σε μια άλλη ιστορία κι ένα βιβλίο μέσα σε ένα άλλο βιβλίο. Το κύκνειο άσμα του Μένη Κουμανταρέα -που βρέθηκε στο αρχείο του έτοιμο προς έκδοση- είναι ένα σύντομο μυθιστόρημα, που με άξονα τη γραφή και τη συγγραφική ιδιότητα αναπτύσσει μια ευρηματική αφήγηση γεμάτη απρόοπτα και εκπλήξεις, με έντονο το εξωτικό στοιχείο της Ανατολής, τη λεπτή ειρωνεία και το εκλεπτυσμένο χιούμορ.