Σπουδή του βίου και της πολιτείας του Αλέξανδρου Κουμουνδούρου

Αισθάνομαι την ανάγκη αυτοκριτικά να απολογηθώ ιδιαιτέρως προς τα νιάτα της πατρίδας μας, γιατί δεν προσπάθησα, ως απλός φιλίστορας και συμπατριώτης του Αλεξάνδρου Κουμουνδούρου να καλύψω, όσο μου το επιτρέπουν οι γνώσεις και η πολιτική εμπειρία μου, την ιστοριογραφική έλλειψη για τον βίο και την πολιτεία του μεγάλου πολιτικού ηγέτη. Κάλλιο αργά παρά ποτέ. Ας αποτελέσει η παρούσα εργασία μου, καθυστερημένο μνημόσυνο του Μεγάλου Ηγέτη για την επέτειο, των 200 χρόνων από τη γέννηση του.

Προ τριετίας, σε ιστορικό πόνημα μου, είχα καταθέσει την πρόταση, η ελληνική ιστοριογραφία να αναθεωρήσει και συμπληρώσει ορισμένες απόψεις της για πρόσωπα και γεγονότα. Εξακολουθώ να έχω την ίδια γνώμη, πιο ενισχυμένη μάλιστα, προκειμένου να ερευνηθεί και αναδειχθεί, από αποστειρωμένη ιστορική σκοπιά και αξιολογική ουδετερότητα, η προσωπικότητα του Αλεξάνδρου Κουμουνδούρου, ώστε να πάρει την θέση, που δικαιούται, την πρώτη θέση στο Πάνθεο της Νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας.

Το ανά χείρας πόνημα, δεν απευθύνεται μόνο στους φιλίστορες αναγνώστες. Στοχεύει κυρίως τους νέους που δεν γνωρίζουν τη δημόσια ζωή και δεν υποπτεύονται τις ευθύνες που επωμίζεται ένας ακέραιος δημόσιος λειτουργός και ειδικότερα ένας Πρωθυπουργός, όταν καλείται να νοικοκυρέψει τη δημόσια διοίκηση και τα οικονομικά του κράτους, να αξιολογήσει τις διεθνείς συνθήκες και εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες, προκειμένου να ενδυναμώσει την εθνική συνοχή και να διευρύνει τα όρια του κράτους Βέβαια οι κατοπινοί λόγοι, με τις αποδεκτές υπερβολές, αποκαλύπτουν, στον απροβλημάτιστο αναγνώστη, την προσωπικότητα και το χαρακτήρα του θανόντος προσώπου, αλλά δεν μπορούν να ερμηνεύσου αυθεντικά τις αποφάσεις και τις ενέργειες του όσο ζούσε.

Ο Αλέξανδρος Κουμουνδούρος, αυτός ο ιδιοφυής πολιτικός άνδρας, δεν χρημάτισε απλά Πρωθυπουργός της Ελλάδος. Υπήρξε ο Πρωθυπουργός του Οικουμενικού Ελληνισμού. Οι αλύτρωτοι Έλληνες βλέπανε στο πρόσωπο του τον ελευθερωτή τους. Ο Κουμουνδούρος άντλησε δυνάμεις από την ελληνική ιστορία και κατόρθωσε να επιπλεύσει σε αχαρτογράφητες θάλασσες και να οδηγήσει το ελληνικό σκάφος σε ασφαλή λιμάνια. Αποκωδικοποίησε δύσκολους πολιτικούς γρίφους και κατάφερε τον ιδανικό συνδυασμό. Ταύτισε τα πάγια συμφέροντα της Ελλάδος, με τα συμφέροντα της Ευρώπης.