Οι εκκλησίες των ελληνικών κοινοτήτων της Ρουμανίας τον ΙΘ αιώνα

Μέσα από τις μνήμες της παιδικής μου ηλικίας συχνά εμφανίζεται η εικόνα του συνηθισμένου οικογενειακού απογευματινού περιπάτου στη Μαγγάλια της Ρουμανίας, όπου μεγάλωσα, όταν πριν από είκοσι χρόνια ρωτούσα τους γονείς μου: Τι είναι αυτό το συγκρότημα σπιτιών που δε μένει καθόλου κόσμος; Και πάντοτε θυμάμαι την απάντησή τους: "Εκεί ήταν κάποτε η εκκλησία των Ελλήνων της Μαγγάλιας, αλλά τώρα δεν υπάρχει". Το παιδικό μου μυαλό έμενε ανικανοποίητο από την απάντηση των γονέων μου και, καθώς μεγάλωνα, ένιωσα την ανάγκη να μάθω τι ήταν και πώς χάθηκε εκείνη η εκκλησία των Ελλήνων της Μαγγάλιας.

Και να που η Θεία Πρόνοια οδήγησε το σεβαστό καθηγητή μου Ευθύμιο Τσιγαρίδα να μου ζητήσει τη μελέτη της οποίας με θέρμη έγινα εργάτης και μέσω της οποίας ύστερα από είκοσι χρόνια θα έβρισκα την απάντηση που ζητούσε το παιδικό μου μυαλό. Αν και η εκκλησία της Μαγγάλιας είχε πέσει θύμα εργασιών ανοικοδόμησης, ευτύχησα ωστόσο να βρω περίπου δεκαπέντε ελληνικούς ναούς που βρίσκονται στις παραπάνω περιοχές. Είχα μάλιστα την τύχη, με βάση τα διαδέσιμα στοιχεία, να μελετήσω συστηματικά εννέα από αυτούς, ενώ στις υπόλοιπες περιπτώσεις περιορίστηκα στη συλλογή ιστορικών, κοινωνικών και λαογραφικών στοιχείων των ελληνικών εκκλησιών του ΙΘ΄ αιώνα της Ρουμανίας.