Εικόνες του παιδιού στην ελληνική τέχνη του 20ού αιώνα

Η απεικόνιση της παιδικής μορφής μέσα στο περιβάλλον του σπιτιού, στα πλαίσια της οικογενειακής ζωής και η παράσταση του παιδιού ως προσώπου κοινωνικά χαρακτηρισμένου, ενταγμένου στον ευρύτερο-δημόσιο χώρο ή, ειδικότερα, μέλους μιας συγκεκριμένης κοινωνικής ομάδας, αποτελούν δύο βασικές συντεταγμένες της έρευνας. Ο αγροτικός-παραδοσιακός χώρος και στους αντίποδές του το περιβάλλον της πόλης (και μάλιστα της Αθήνας) συνιστούν δύο άξονες γύρω από τους οποίους κινήθηκε η εξέταση των σχετικών έργων. Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί πως ο ελληνικός φυσικός χώρος, η ύπαιθρος, καθώς επίσης και το "τοπίο" της Αθήνας, είτε αυτά καθαυτά είτε ως πλαίσιο και πεδίο δράσης των προσώπων, υπήρξαν δύο καίριας σημασίας πόλοι έλξης της προσοχής των ελλήνων ζωγράφων - ο πρώτος ως το 1930 κυρίως, και ο δεύτερος ιδιαίτερα από τη δεκαετία του 1930 και μετά. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά το παιδί, θα φανεί πως σε ορισμένες περιπτώσεις η επιλογή του συγκεκριμένου χώρου-πλαισίου της παράστασης, δηλαδή του αγροτικού-παραδοσιακού χώρου, είναι σημαίνουσα και σε ένα άλλο επίπεδο. Έχει δηλαδή μια ηθικολογική διάσταση και αισθητοποιεί μια στάση απέναντι στο παιδί ως δυνάμει φορέα και συνεχιστή των παραδόσεων, στάση η οποία έρχεται να επιβεβαιώσει, μέσ' από το πεδίο της τέχνης, μια βασική ιδεολογική θέση των αναγνωστικών του Δημοτικού Σχολείου. [...]


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ


Ευχαριστίες
Πρόλογος Σπύρου Δοξιάδη
Εισαγωγή
Σύντομη αναδρομή στο 19ο αιώνα και στις αρχές του 20ού
Το παιδί στην ελληνική ύπαιθρο
Το παιδί μέσα στο χώρο της πόλης
Το παιδί και το εγγόνι του καλλιτέχνη θέματα του έργου του
Η μητρότητα
Το παιδί και η μάνα του πολέμου του '40 και της Κατοχής
Το παιδί στην προσωπογραφία
Νέες τάσεις στην προσέγγιση και απεικόνιση της παιδικής μορφής μετά το 1960
Η δυναμική και η ποιητική της παιδικής μνήμης
Επίλογος
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο κύριων ονομάτων
Κατάλογος έγχρωμων πινάκων και εικόνων